O tym, w jakiej kondycji jest mężczyzna najczęściej decydują jego możliwości rozrodcze. Te z kolei są zależne od jakości nasienia. Właśnie dlatego dzisiaj pod lupę bierzemy plemniki!
Męskim atutem jest siła, niewątpliwie! W zależności od środowiska może być ona różnie interpretowana. I jak się okazuje, trochę wbrew pozorom, w większości kultur, jej miarą wcale nie są rozbudowane partie mięśniowe! O tym, w jakiej kondycji jest mężczyzna najczęściej decydują jego możliwości rozrodcze. Te z kolei są zależne od jakości nasienia. Właśnie dlatego dzisiaj pod lupę bierzemy plemniki. A dokładniej – badanie chromatyny plemnikowej, które wykazuje ewentualne nieprawidłowości genetyczne w budowie tej męskiej komórki rozrodczej.
Fragmentacja DNA plemników – jaki jest cel badania?
Badanie nasienia jest podstawową metodą diagnostyki męskiej płodności. Analiza pozwala określić zdolności rozrodcze mężczyzny oraz zdiagnozować ewentualną przyczynę problemów. Poza ogólnym badaniem nasienia, możesz wykonać kilka innych – w zależności od problemu i jego zaawansowania. Jednym z takich badań jest właśnie fragmentacja DNA plemników, czyli test SCD (ang. Sperm Chromatin Dispersion). Chromatyna plemnikowa znajduje się w chromosomach, które umożliwiają przekazywanie informacji genetycznej na kolejne pokolenia. Badanie ma na celu sprawdzenie, czy dany materiał genetyczny nie jest uszkodzony. Ta wiedza jest bardzo ważna, ponieważ uszkodzone DNA plemników zmniejsza szanse na zapłodnienie. Może być przyczyną wystąpienia nieprawidłowości we wczesnym stadium rozwoju zarodka. Zwiększa ryzyko przeniesienia wad genetycznych na dziecko oraz poronień.
Sprawdź również: Badanie nasienia
Uszkodzenie chromatyny plemnikowej – czym grozi?
Fragmentacja DNA plemników przede wszystkim wpływa na zdolności rozrodcze. Kiedy fragmentacja i nieprawidłowości są duże, owszem może dojść do zapłodnienia komórek jajowych, lecz rozwój zarodka może ulec zatrzymaniu jeszcze przed jego implantacją. A kiedy nawet dojdzie do implantacji istnieje wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia wczesnego poronienia. Określony badaniem stopnień fragmentacji DNA plemników może pomóc lekarzom w wyjaśnieniu nierozpoznanej do tej pory przyczynie niepłodności.
Kiedy lekarz zaleci Wam badanie fragmentacji plemników DNA?
W Klinice Gyncentrum wykonanie testu SCD najczęściej zaleca się, gdy para bezskutecznie stara się o dziecko lub gdy udaje się zajść w ciążę, ale dochodzi do poronień. Badanie jest zalecane także mężczyznom po 45. roku życia oraz tym, którzy są narażeni na działanie szkodliwych czynników chemicznych i fizycznych. Dodatkowym wskazaniem do wykonania badania może być otyłość, nadwaga i nałogi (np. papierosy, alkohol). Nawet jeżeli podstawowe parametry nasienia utrzymują się w normie, nie daje to gwarancji, że chromatyna plemnikowa jest również prawidłowa. Z kolei, w przypadku, kiedy wyniki badań są nieprawidłowe, lekarz może zalecić ich rozszerzenie właśnie o fragmentację DNA plemników. Specjalista zwróci wówczas uwagę na może słabą budowę i ruchliwość plemników.
Dowiedz się więcej: Poradnia urologiczna Gyncentrum
Co uszkadza DNA plemników?
Za nieprawidłowości fragmentacji DNA plemników mogą odpowiadać mutacje genów oraz zaburzenia chromosomowe powstałe na etapie spermatogenezy, czyli procesu tworzenia plemników. Ponadto, odpowiedzialny za zmiany może być stres oraz ogólne czynniki zewnętrzne wpływające na jakość nasienia. Należą do nich np.: narażenie jąder na wysokie temperatury, promieniowanie, kontakt z niesprzyjającymi zdrowiu substancjami chemicznymi czy też toksycznymi, pochodzącymi z otoczenia.
Czy można zmniejszyć stopień fragmentacji DNA plemników?
W wielu przypadkach owszem! Często ratunkiem jest tu zmiana stylu życia, podjęcie zdrowych nawyków i racjonalne odżywanie. Chodzi przede wszystkim o produkty bogate w antyoksydanty. Priorytetem powinno stać się wyeliminowanie z życia czynników mogących mieć szkodliwy wpływ na fragmentację plemników. Warto skorzystać z porad specjalisty. Wskazane może okazać się ponowne wykonanie badania. Pozwoli to sprawdzić czy jakość nasienia uległa poprawie.
Jak się przygotować do badania SCD?
Do badania fragmentacji DNA plemników należy przygotować się jak do standardowego badania nasienia. Ważne, aby zachować 2 – 5 dniową wstrzemięźliwość seksualną. Dodatkowo w okresie poprzedzającym badanie należy unikać alkoholu, papierosów, stresu oraz ograniczyć wysiłek fizyczny.
Wynik badania chromatyny plemnikowej
W wynikach oznaczony zostanie indeks DFI, który przedstawia budowę chromatyny plemnikowej. Prawidłowym wynikiem, świadczącym o dobrym potencjale do zapłodnienia jest uzyskanie DFI poniżej 15%, a także HDS poniżej 15%.
Nieprawidłowym i niepokojącym wynikiem fragmentacji DNA plemników jest uzyskanie DFI powyżej 30%. Jak interpretować taki wynik? Oznacza on, że 30% plemników jest obarczonych defektami genetycznymi. Wskazuje to na bardzo niski potencjał do zapłodnienia.
Wartości pośrednie pomiędzy 15%, a 30% można podzielić na dwa zakresy:
- DFI pomiędzy 15–24% wskazują na dobry potencjał do zapłodnienia,
- DFI pomiędzy 25–30% oznaczają umiarkowany potencjał do zapłodnienia.
Jeżeli chcesz się dowiedzieć, co wpływa na jakość plemników, zachęcamy do zapoznania się z poniższymi artykułami:
