Badanie nasienia Katowice

Badanie nasienia (seminogram lub spermiogram) polega na analizie ilości i koncentracji plemników, ich ruchliwości, budowy, żywotności, czasu upłynnienia ejakulatu, a także morfologii plemników. Badanie nasienia jest bezbolesne, zajmuje nie więcej niż kwadrans, za to może dostarczyć bezcennych informacji na temat zdolności rozrodczych mężczyzny oraz zdiagnozować ewentualną przyczynę niepłodności.

W Klinice Gyncentrum Katowice pacjenci mogą wykonać pełną diagnostykę nasiania, począwszy od oceny podstawowych parametrów, poprzez rozszerzoną analizę, a skończywszy na zaawansowanych metodach diagnostycznych, tj. MSOME, MACS, test HBA, fragmentacja DNA plemników czy badanie w kierunku aneuploidii plemników i.in.

Seminogram w Katowicach wykonujemy przy pomocy technologii CASA (ang. Computer Assisted Semen Analysis), która polega na analizie nasienia przy współpracy z automatycznym systemem komputerowym SCA (ang. Sperm Class Analyzer). Obraz mikroskopowy rejestrowany kamerą wideo jest przetwarzany i poddawany cyfrowej analizie komputerowej, a uzyskane w ten sposób wyniki pozwalają na obiektywną ocenę parametrów nasienia (parametry fizyko-chemiczne, koncentracja, ruchliwość). Komputerowa analiza nasienia w systemie CASA ogranicza do minimum możliwość pomyłki diagnostycznej.

Zakres podstawowego badania nasienia:

• całkowita liczba plemników w ejakulacie
• koncentracja plemników
• ruchliwość plemników
• objętość nasienia
• upłynnienie ejakulatu
• barwa ejakulatu
• odczyn pH nasienia
• lepkość ejakulatu
• stopień aglutynacji i agregacji spermy

Kompletne badanie obejmuje parametry podstawowego badania oraz dodatkowo:

• morfologię plemników
• test eozynowy służący do oceny żywotności plemników
• test POX oceniający liczbę aktywnych leukocytów
• MAR- test- IgG (obecność przeciwciał przeciwplemnikowych klasy IgG na powierzchni plemnika)

Stres oksydacyjny prowadzi do obniżenia parametrów nasienia oraz uszkodzenia DNA plemników. Aż 80% przyczyn męskiej niepłodności wiąże się ze stresem oksydacyjnym. W związku z tym Europejskie Towarzystwo Rozrodu Człowieka i Embriologii (ESHRE) rekomenduje rozszerzenie diagnostyki męskiej niepłodności o ocenę stresu oksydacyjnego.

MIOXSYS zapewnia szybki i kompleksowy pomiar jakościowy potencjału oksydacyjnego-redukcyjnego (sORP), będącego wskaźnikiem równowagi pomiędzy całkowitą aktywnością utleniaczy (form reaktywnego tlenu (ROS)) a całkowitą aktywnością środka redukującego.

Zaburzenie równowagi między wytwarzaniem reaktywnych form tlenu ( ROS), a działaniem ochronnego systemu antyoksydacyjnego, odpowiedzialnego za ich neutralizację i usuwanie wywołuje stres oksydacyjny. Na generowanie stresu oksydacyjnego wpływają zarówno czynniki egzogenne (np.styl życia, środowisko) jaki i endogenne (min. procesy zapalne w drogach moczow-płciowych).

W momencie uzyskania nieprawidłowych wyników testu istnieje możliwość wdrożenia odpowiedniego leczenia poprawiającego parametry nasienia i płodność mężczyzny.

Badanie nasienia metodą MSOME (ang. Motile Sperm Organelle Morphology Examination) jest to badanie morfologii ruchliwych plemników. Badanie wykonywane jest pod dużym powiększeniem mikroskopowym (powiększenie cyfrowe od 6000 razy do 8000 razy). Pozwala to na dokładną ocenę morfologii organelli ruchliwych plemników w czasie rzeczywistym, zwłaszcza wakuoli m.in. ich liczby, wielkości i lokalizacji.

Ocena jakości wakuoli umożliwia określenie wystąpienia ewentualnych nieprawidłowości w plemnikach wybieranych do procedury zapłodnienia metodą ICSI / IMSI. Badanie to pozwala również połączyć wyniki jakości wakuol z poziomem uszkodzeń DNA plemników. Badania wykazują, że wybrane w oparciu o badanie MSOME plemniki wybrane do zapłodnienia ICSI / IMSI znacznie poprawiają skuteczność efektów zapłodnienia, polepszają jakość uzyskiwanego zarodka, mają wpływ na szybkość rozwoju embrionu do stadium blastocysty, zwiększają ilość implantacji i ciąż oraz szanse na posiadanie zdrowego potomstwa.

Test SCD (ang. Sperm Chromatin Dispersion) – badanie fragmentacji DNA plemników – badanie to umożliwia ocenę stopnia uszkodzenia plemników. Uszkodzone DNA plemników zmniejsza bowiem szanse na zapłodnienie, a także jest przyczyną wystąpienia nieprawidłowości we wczesnym stadium rozwoju zarodka, zwiększonego ryzyka przeniesienia wad genetycznych na dziecko oraz poronień. W takim przypadku zaleca się przystąpienie pary do procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Wykonanie testu SCD zaleca się, gdy para bezskutecznie stara się o dziecko lub gdy udaje się zajść w ciążę, ale dochodzi do poronień, a także mężczyznom po 45. roku życia, narażonym na działanie szkodliwych czynników chemicznych i fizycznych, z nadwagą i otyłością, z nałogami (papierosy, alkohol).

Test SCSA (ang. Sperm Chromatin Structure Assay) – badanie chromatyny plemnikowej – pozwala określić liczebność plemników, zróżnicowanych pod względem integralności DNA oraz struktury chromatyny. Zaletą tej metody jest wysoka precyzja, powtarzalność oraz obiektywność pomiaru.

W trakcie badania mierzone są dwa parametry: DFI (ang. DNA Fragmentation Index) – współczynnik fragmentacji DNA oraz HDS (ang. Highly DNA Stainable) – wysoce barwliwy DNA. Wysoce barwliwy DNA charakterystyczny jest dla populacji plemników niedojrzałych oraz o nieprawidłowo skondensowanej chromatynie. Populację tą zidentyfikować można jedynie za pomocą testu SCSA.

Badanie określa ilość [%]:

• komórek o umiarkowanym stopniu fragmentacji DNA
• plemników z wysokim stopniem fragmentacji DNA
• plemników z wysoce barwliwym DNA (high DNA stainability)

Wskazaniem do wykonania testu SCSA jest:

• niepłodność idiopatyczna
• poronienia nawykowe
• wiek mężczyzny powyżej 40 lat
• narażenie na działanie substancji toksycznych
• nieprawidłowy wynik badania nasienia (obniżona ruchliwość i morfologia plemników)
• obecność leukocytów w nasieniu
• kryptozoospermia, oligozoospermia, oligoasthenoteratozoospermia

Fragmentacja DNA plemników występuje również u 10% mężczyzn o prawidłowych parametrach nasienia.

Test HBA ocenia zdolność plemników do wiązania się z kwasem hialuronowym. Jest to kluczowy parametr, ponieważ wyłącznie plemniki mające tę umiejętność są w stanie zapłodnić komórkę jajową.

Główki dojrzałych plemników wyposażone są w specjalne receptory, którymi wychwytują kwas hialuronowy i w te miejsca przywierają. Ponieważ komórka jajowa także jest nim otoczona, umiejętność wiązania się z kwasem hialuronowym umożliwia zapłodnienie.

Niewielka ilość nasienia pacjenta nanoszona jest na szkiełko mikroskopowe pokryte kwasem hialuronowym. Następnie po upływie kilkunastu minut diagnosta laboratoryjny ogląda preparat pod mikroskopem i zlicza plemniki, uwzględniając tylko te ruchliwe. Jeśli ze 100 naliczonych, ruchliwych plemników co najmniej 80% zwiąże się z kwasem hialuronowym, wynik uznawany jest za prawidłowy.

W przypadku stwierdzenia wysokiej fragmentacji w DNA plemników istnieje duże ryzyko wystąpienia nieprawidłowości we wczesnym stadium rozwoju zarodka oraz poronienia. MACS (ang. Magnethic Activated Cell Sorting), czyli magnetycznie aktywowane sortowanie komórek, pozwala usunąć jak najwięcej plemników o wysokim poziomie fragmentacji, wykazujących cechy apoptozy. Mniejszy odsetek plemników o wysokim poziomie fragmentacji DNA, większa szansa na powodzenie procedury in vitro.

MACS – wskazania:

• niepowodzenia procedury in vitro
• wysoki wskaźnik fragmentacji DNA plemników
• obniżone parametry nasienia: oligospermia, asthenozoospermia, teratozoospermia
• powtarzające się poronienia u partnerki

Metoda ta opiera się na specyficznej ekspresji fosfatydyloseryny w błonie apoptotycznych plemników. Na wczesnym etapie apoptozy dochodzi do przemieszczenia fosfatydyloseryny (PS) z wewnętrznej do zewnętrznej błony fosfolipidowej plemnika, co zaburza jej integralność. Klasycznymi metodami selekcji komórek nie jesteśmy jednak w stanie wyodrębnić tych plemników, które zaczęły już ulegać procesowi apoptozy, od tych, w których apoptoza jeszcze nie zachodzi. MACS daje taką możliwość. Komórki rozdzielane są za pomocą nanocząstek magnetycznych pokrytych przeciwciałami skierowanymi przeciwko antygenowi EPS (eksternalizowana fosfatydyloseryna). Komórki, które wyrażają antygen, czyli apoptyczne zaczynają przyczepiać się do tych cząsteczek.

Skuteczność systemu MACS ART Annexin V

Badania naukowe potwierdziły, że zastosowanie systemu MACS może zmniejszyć odsetek plemników o wysokim poziomie fragmentacji DNA, a tym samym zwiększyć szansę na powodzenie procedury in vitro wykonanej metodą docytoplazmatycznej iniekcji plemnika. Wykorzystując magnetyczne sortowanie komórek jesteśmy w stanie uzyskać więcej ciąż w porównaniu z klasycznymi metodami selekcji plemników, takimi jak sortowanie komórek w gradiencie gęstości.

Metoda MACS stosowana jest w Gyncentrum Katowice.

Test w kierunku aneuploidii plemników to badanie oceniające genetyczny czynnik niepłodności męskiej. Wykrywa zaburzenia w liczbie chromosomów plemnika, które mogą doprowadzić do samoistnego poronienia lub urodzenia dziecka z poważną chorobą genetyczną. W teście chromosomy analizowane są metodą fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH), a wynik ma charakter procentowy, tzn. wskazuje odsetek plemników z nieprawidłową liczbą chromosomów.

Test w kierunku aneuploidii plemników – zakres badania:

• wykrywa aneuploidie chromosomów: 13, 18, 21, X i Y odpowiedzialnych za takie choroby genetyczne, jak zespół Downa, zespół Edwardsa, Zespół Pataua, zespół Klinefeltera i zespół Turnera.

Test ten pozwala określić, czy istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia u potomstwa zaburzeń związanych z nieprawidłową liczbą badanych chromosomów. Daje możliwość wyjaśnienia dotychczasowych przyczyn nawracających poronień lub niepowodzeń implantacji zarodka. Wynik badania umożliwia lekarzom specjalistom podjęcie dalszych decyzji w leczeniu pary z niepłodnością.

Test w kierunku aneuploidii plemników – wskazania:

• niska koncentracja plemników w ejakulacie
• nawracające poronienia u partnerki o niewyjaśnionej przyczynie
• wielokrotne niepowodzenia implantacji zarodka
• wcześniejsze ciąże obciążone anomalią chromosomową

W przypadku stwierdzenia azoospermii (zupełnego braku plemników w nasieniu) lub zaawansowanej oligozoospermii (mniej niż 1 mln/ml plemników w nasieniu) wykonuje się zabieg biopsji jąder lub najądrza. Istnieją dwie metody biopsji jąder /najądrzy– chirurgiczna (otwarta) lub przezskórna za pomocą igły biopsyjnej.

Rodzaje biopsji jąder/najądrzy
W przypadku stwierdzenia azoospermii (zupełnego braku plemników w nasieniu) lub zaawansowanej oligozoospermii (mniej niż 1 mln/ml plemników w nasieniu) wykonuje się zabieg biopsji jąder lub najądrza. Istnieją dwie metody biopsji jąder /najądrzy– chirurgiczna (otwarta, do której należą TESE i MESE) lub przezskórna za pomocą igły biopsyjnej (PESA, TESA).

PESA (ang. Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration) – przezskórne pobranie nasienia z kanalików najądrza.
TESA (ang. Testicular Sperm Aspiration) – przezskórne pobranie nasienia z jądra.
TESE (ang. Testicular Sperm Extraction) – pobranie wycinka jądra, z którego pozyskiwane są plemniki. Metoda stosowana jest u mężczyzn z azoospermią, u których stwierdzono obecność plemników w jądrach. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym i trwa ok. 30 min.
MESA (ang. Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration) – pobranie plemników z najądrzy. Zabieg wykonuje się w przypadku, gdy przyczyną braku plemników w nasieniu jest niedrożność nasieniowodów. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym i trwa ok. 30 min.

Plemniki uzyskane podczas zabiegu biopsji jąder/najądrzy mogą zostać wykorzystane do zapłodnienia in vitro (ICSI / IMSI) lub zamrożone i zdeponowane w Banku Nasienia Gyncentrum w celu wykorzystania w przyszłości.

Cena testu nasienia uzależniona jest od zakresu analizy oraz techniki badania. Interesuje Cię koszt badania nasienia w Katowicach? Zapraszamy do zapoznania się z cennikiem lub kontaktu z infolinią Gyncentrum pod nr telefonu +48 735 122 777.