Progesteron to jeden z ważniejszych hormonów wydzielanych przez kobiece jajniki. Bez jego udziału ani zajście w ciążę, ani jej późniejsze utrzymanie nie byłoby możliwe. Można więc śmiało powiedzieć, że progesteron jest niczym obrońca stojący na straży bezpieczeństwa naszego nienarodzonego jeszcze dziecka. Na czym dokładnie polega jego rola? Jakie są normy stężenia tego hormonu w organizmie kobiety w czasie ciąży? I wreszcie, kiedy możemy mówić o zaburzeniach? Jesteś ciekawa? Przeczytaj!
Spis treści:
Czym jest progesteron i jaka jest jego rola w ciąży?
Normy progesteronu w ciąży
Zaburzenia związane z progesteronem w ciąży
Co oznacza niski poziom progesteronu w ciąży?
Jak podnieść poziom progesteronu w ciąży?
Podsumowanie
Czym jest progesteron i jaka jest jego rola w ciąży?
Progesteron to hormon steroidowy wytwarzany głównie przez ciałko żółte, a w czasie ciąży przez łożysko. Jego głównym zadaniem jest przygotowanie błony śluzowej macicy na przyjęcie zapłodnionego jajeczka. Po owulacji, jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, ciałko żółte degeneruje, a poziom progesteronu spada, co prowadzi do złuszczenia błony śluzowej macicy, czyli miesiączki. W przypadku, gdy jednak dojdzie do zapłodnienia i powstanie zygota, ciałko żółte kontynuuje produkcję progesteronu utrzymującego odpowiednią grubość endometrium (błony śluzowej macicy), dając zapłodnionemu jajeczku najlepsze warunki do implantacji. W kolejnych tygodniach ciąży (między 7. a 10. tygodniem) produkcję progesteronu przejmuje rozwijające się łożysko.
Przygotowanie wyściółki macicy na zagnieżdżenie się zarodka nie jest oczywiście jedynym zadaniem progesteronu. Hormon ten zapobiega odrzuceniu płodu przez organizm matki poprzez modyfikację odpowiedzi immunologicznej. W drugiej połowie ciąży progesteron odpowiada także za relaksację powiększającej się macicy i hamowanie jej czynności skurczowej, zmniejszając wrażliwość na działanie oksytocyny oraz obniżając produkcję prostaglandyn. W ten sposób hormon chroni przyszłą mamę i jej maleństwo przed przedwczesnym porodem. To jednak nie wszystko! Po porodzie poziom progesteronu gwałtownie spada, co pobudza gruczoły sutkowe do rozpoczęcia laktacji. Jak więc widać progesteron w ciąży pełni wiele istotnych funkcji warunkujących jej prawidłowy przebieg.
Normy progesteronu w ciąży
Normy progesteronu w ciąży różnią się w zależności od laboratorium, w którym zostało wykonane badanie. Dlatego oceniając wynik, zawsze powinniśmy brać pod uwagę podane na nim wartości referencyjne. Ponadto zawsze należy omówić go z lekarzem prowadzącym ciążę. No dobrze, ale przejdźmy już jednak do konkretów. To ile progesteronu powinien wyprodukować organizm ciężarnej kobiety w poszczególnych trymestrach? Oto przykładowy zakres norm:
- I trymestr – 11,0-44,3 ng/ml,
- II trymestr – 25,4-83,3 ng/ml,
- III trymestr – 58,7-214 ng/ml.
Zaburzenia związane z progesteronem w ciąży
Zaburzenia progesteronu w ciąży, a konkretnie jego niedobór, może być przyczyną wielu patologii: od problemów z implantacją zarodka w macicy, spowodowanych niewłaściwym przygotowaniem endometrium, poprzez krwawienia w trakcie ciąży, ciążę pozamaciczną i ryzyko przedwczesnego porodu. Podejrzenie występowania którejkolwiek z powyższych patologii jest wskazaniem do badania poziomu progesteronu w organizmie.
Co oznacza niski poziom progesteronu w ciąży?
Niski poziom progesteronu – w zależności od wieku ciąży – może sugerować niewydolność ciałka żółtego albo problemy z łożyskiem, co może niestety pociągać za sobą dalsze konsekwencje. Jak już wspomnieliśmy, w okresie starań o dziecko może utrudnić implantację zarodka, a tym samym uniemożliwić samo zajście w ciążę. Z kolei niski progesteron w ciąży jest niebezpieczny dla rozwijającego się płodu i może prowadzić do szeregu powikłań, z przedwczesnym porodem włącznie.
Jak podnieść poziom progesteronu w ciąży?
Każda przyszła mama, u której badania wykazały niedobór progesteronu powinna zacząć przyjmować odpowiednie preparaty, które pomogą jej uzupełnić braki. Oczywiście nigdy na własną rękę, a wyłącznie po konsultacji z lekarzem! Preparat może być podawany drogą domięśniową, doustną lub dopochwową. O formie i dawce leku również decyduje lekarz, po uwzględnieniu sytuacji klinicznej i indywidualnych preferencji pacjentki. Podnieść poziom progesteronu w ciąży można również w bardziej naturalny sposób, a mianowicie za pomocą odpowiednio skomponowanej diety. Choć progesteronu nie znajdziemy w składzie żadnego produktu spożywczego dostępnego w sklepach, to jednak wybierając niektóre z nich, możemy poprawić naszą gospodarkę hormonalną, a co za tym idzie zwiększyć produkcję tego hormonu w organizmie. Jak zatem podnieść poziom progesteronu w ciąży w sposób naturalny? Przede wszystkim starając się, aby codzienny jadłospis był bogaty w takie witaminy i minerały, jak:
- witamina C (źródła: brokuły, papryka, pomidory, pietruszka);
- witamina E (źródła: nasiona słonecznika, migdały, mango, brokuły, liście sałaty, dynia, szparagi, awokado);
- witamina B6 (źródła: tuńczyk, makrela, łosoś, kurczak, szpinak, orzechy włoskie, fasola, suszone śliwki, banany);
- magnez (źródła: kakao, orzechy nerkowca, makrela, pełnoziarnisty brązowy ryż, boćwina, czarna fasola);
- cynk (źródła: wołowina, jagnięcina, wątróbka, orzechy nerkowca, ostrygi, krewetki);
- błonnik (źródła: pieczywo razowe i pełnoziarniste, otręby, płatki owsiane, kasze, orzechy, pestki słonecznika, pestki dyni).
Podsumowując, progesteron odgrywa kluczową rolę w ciąży. Wspiera ją od momentu zapłodnienia aż do porodu, zapewniając odpowiednie warunki do prawidłowego rozwoju dziecka. Regularne monitorowanie poziomu progesteronu podczas ciąży jest niezbędne, aby zminimalizować ryzyko komplikacji takich jak poronienie, krwawienie z dróg rodnych, ciąża pozamaciczna czy przedwczesny poród.
