Hiperspermia, czyli produkcja większej niż normalna ilości spermy podczas jednego wytrysku, jest zdecydowanie rzadszym zjawiskiem niż jej odwrotność, czyli hipospermia związana z niską objętością ejakulatu. Wydawać by się mogło, że większa ilość spermy nie powinna stanowić problemu, można by wręcz sądzić, że jest to pozytywne zjawisko wzmacniające płodność. Tak jednak nie jest. Zarówno zbyt mała, jak i za duża ilość spermy może powodować problemy związane z płodnością.
Spis treści:
Diagnoza hiperspermii – jakie badania wykonać?
Czym jest hiperspermia?
Hiperspermia definiowana jest jako stan, w którym objętość spermy podczas wytrysku wynosi powyżej 6 ml, podczas gdy za prawidłowy wynik uznaje się 1,4 ml – 6 ml. Mimo że hiperspermia oznacza zwiększoną objętość ejakulatu, niekoniecznie oznacza to lepszą jakość nasienia. Sperma składa się bowiem głównie z wody, enzymów, witamin, protein, cukrów, związków mineralnych, natomiast plemniki, od których jakości, budowy oraz ruchliwości zależy męska płodność, stanowią tylko kilka procent całości. Wysoka objętość ejakulatu może więc rozcieńczać koncentrację plemników, co sprawia, że maleją szanse na zapłodnienie. Badania wykazują, że u mężczyzn z hiperspermią liczba ruchliwych plemników na mililitr spermy może być niższa niż u tych, którzy mają normalną objętość ejakulatu, obserwuje się również podwyższony wskaźnik fragmentacji DNA plemników.
Przyczyny hiperspermii
Przyczyny hiperspermii mogą być różne. Jedną z nich jest długi okres abstynencji seksualnej. W takim przypadku problem powinien ustąpić w miarę powrotu do regularnego współżycia.
Bywa jednak, że nadmiar ejakulatu jest objawem toczącego się w organizmie stanu zapalnego. Wtedy niezbędne jest leczenie podstawowego schorzenia. Mowa tu o stanach infekcyjnych gruczołu krokowego, najądrzy czy pęcherzyków nasiennych, które wymagają wizyty u lekarza i farmakoterapii. Po wyleczeniu infekcji objaw w postaci hiperspermii również powinien ustąpić. Na ilość produkowanej spermy mogą mieć też wpływ predyspozycje genetyczne.
Objawy hiperspermii
Objawy hiperspermii mogą być tak subtelne, że mężczyzna może nie mieć świadomości jej występowania. Głównym objawem jest oczywiście zwiększona objętość ejakulatu, przekraczająca 6 ml. Biorąc jednak pod uwagę, że to tylko o 1 ml więcej niż mieści się na łyżeczce od herbaty, mężczyzna może tego nie zauważyć ani w żaden sposób nie odczuwać. W niektórych przypadkach może pojawić się również ból podczas wytrysku lub zmiana konsystencji, lub koloru spermy.
Diagnoza hiperspermii – jakie badania wykonać?
Zbyt duża ilość spermy, szczególnie jeśli występuje z obniżoną liczbą plemników, może skutkować zmniejszeniem szans na zapłodnienie. I to właśnie problemy z poczęciem są zazwyczaj przyczyną rozpoczęcia diagnostyki.
Jedynym sposobem na zdiagnozowanie hiperspermii jest badanie nasienia, które jest podstawowym badaniem męskiej płodności. Wyniki tego badania mogą więc odpowiedzieć na wiele pytań i określić kolejne kroki w procesie leczenia.
Analiza nasienia, czyli spermiogram obejmuje ocenę objętości nasienia, który to parametr wskazuje, czy mamy do czynienia z hiperspermią, określa całkowitą liczbę plemników w ejakulacie oraz ich koncentrację, czyli liczbę plemników na mililitr, a także ich ruchliwość.
Parametry nasienia oceniane są na podstawie aktualnych wytycznych Światowej Organizacji zdrowia, zgodnie z którymi powinny mieć one następujące wartości:
- Objętość ejakulatu ≥ 1,4 ml
- Koncentracja plemników (liczba plemników w 1 ml nasienia) ≥ 16 mln
- Odsetek plemników o ruchu postępowym ≥ 30%
- Odsetek ruchliwych plemników (ruch postępowy i niepostępowy) ≥ 42%
- Żywotność plemników (odsetek plemników żywych) ≥ 54%
- pH ≥ 7,2
- Morfologia plemników (odsetek plemników o prawidłowej budowie) ≥ 4%
Ważne, aby oceny wyników dokonał lekarz: androlog, urolog lub specjalista leczenia niepłodności.
Badanie w kierunku hiperspermii – jak się przygotować?
Badanie nasienia wymaga odpowiedniego przygotowania. Przede wszystkim trzeba pamiętać o zachowaniu abstynencji seksualnej na 3-5 dni przed badaniem. W tym czasie nie należy spożywać alkoholu i innych używek. Ważne też, by ograniczyć palenie tytoniu, a także wysiłek fizyczny. Badań nasienia nie wykonuje się w trakcie antybiotykoterapii.
Wielu mężczyzn odczuwa skrępowanie na myśl o oddaniu próbki swojego nasienia do laboratorium. Dlatego warto wybrać ośrodek, który zapewnia maksimum komfortu i intymności. Przykładowo w klinice Gyncentrum pacjenci mają do dyspozycji specjalny pokój, w którym mogą dyskretnie oddać nasienie. Mężczyzna oddaje próbkę ejakulatu poprzez masturbację do sterylnego pojemnika na nasienie. Może mu towarzyszyć partnerka.
Po oddaniu nasienia próbka najszybciej jak to możliwe trafia do laboratorium, gdzie sprawdzane są jego poszczególne parametry. Wynik dostępny jest najczęściej na drugi dzień.
Jak leczyć Hiperspermię?
Hiperspermia sama w sobie nie jest stanem chorobowym i nie jest niebezpieczna dla zdrowia. Jeśli nie powoduje dyskomfortu ani nie wpływa negatywnie na płodność, nie wymaga leczenia. Warto jednak zadbać o zdrowy styl życia – unikać stresu, zdrowo się odżywiać i być aktywnym fizycznie – może to pomóc w regulacji produkcji nasienia.
U mężczyzn, którzy planują potomstwo, zalecana jest jednak kontrola u androloga oraz wykonanie badań nasienia, aby upewnić się, że nadmiar spermy nie wpływa na jakość i zdolność plemników do zapłodnienia.
Co się dzieje z nadmiarem spermy?
Ludzki organizm potrafi samodzielnie regulować ilość nasienia i usuwać jego nadmiar, dlatego hiperspermia nie prowadzi do nagromadzenia spermy w organizmie.
Sperma, która nie zostanie wydalona podczas stosunku seksualnego lub ejakulacji, jest po prostu wchłaniana przez organizm. Procesy te są całkowicie naturalne i zapobiegają nadmiarowi nasienia, dzięki czemu organizm utrzymuje równowagę i przygotowuje miejsce na nowe plemniki.