Wielu pacjentów planuje rozpoczęcie starań o dziecko właśnie latem. Urlop, mniej stresu, lepszy nastrój, więcej snu – to wszystko rzeczywiście może sprzyjać płodności. Ale, jak podkreśla lek. Anna Maria Dolińska, ginekolog-położnik z Kliniki Leczenia Niepłodności Gyncentrum w Warszawie, niektóre czynniki związane z letnim wypoczynkiem mogą działać wręcz odwrotnie. W szczególności warto zwrócić uwagę na wysokie temperatury, które mogą wpływać zarówno na cykl owulacyjny kobiety, jak i jakość nasienia u mężczyzn.
Ile może zająć zajście w ciążę?
U zdrowych par poniżej 35. roku życia zajście w ciążę może zająć do 12 miesięcy regularnych starań. U kobiet po 35. roku życia warto zgłosić się na diagnostykę już po 6 miesiącach. Dodatkowe czynniki środowiskowe, w tym właśnie upały, mogą ten czas nieco wydłużyć.
Wakacje – czas sprzyjający, ale pod warunkiem…
Lato może pozytywnie wpływać na pary starające się o dziecko – zwłaszcza dzięki mniejszemu stresowi, poprawie nastroju i lepszemu snu. Ale jeśli wakacje oznaczają nadmierne upały, odwodnienie, alkohol i intensywny wysiłek – to czynniki, które mogą zaburzyć cykl owulacyjny lub obniżyć jakość nasienia.
Co pokazują badania? Metaanaliza z 2022 roku wykazała, że nawet niewielki wzrost temperatury otoczenia istotnie pogarsza parametry nasienia, przede wszystkim jego ruchliwość i morfologię.
Jak upały wpływają na płodność?
-
U kobiet: wysokie temperatury mogą delikatnie rozregulować cykl, prowadząc np. do plamień czy jego skrócenia, choć zwykle nie zaburzają samej owulacji. Zbyt duże przegrzanie ciała może jednak zwiększać stres oksydacyjny i wpływać negatywnie na liczbę pęcherzyków antralnych.
-
U mężczyzn: jądra do prawidłowego funkcjonowania potrzebują niższej temperatury niż temperatura ciała. Latem jakość plemników może spadać – a efekty przegrzania mogą być widoczne nawet przez 2–3 miesiące.
O czym powinny pamiętać pary latem?
Dla mężczyzn:
-
noś luźną, przewiewną bieliznę,
-
unikaj laptopów na kolanach i gorących kąpieli,
-
ogranicz długą jazdę na rowerze w upale.
Dla kobiet:
-
zadbaj o nawodnienie i odpowiedni sen,
-
chroń organizm przed przegrzaniem,
-
unikaj infekcji intymnych – zwłaszcza po kąpielach w jeziorach lub basenach.
Uwaga na kąpiele! Sama kąpiel nie szkodzi płodności, ale kontakt z chlorowaną wodą lub zanieczyszczeniami w zbiornikach naturalnych może zaburzać mikrobiom pochwy, co zwiększa ryzyko infekcji i może wpływać na śluz szyjkowy (u kobiet) oraz środowisko nasienia (u mężczyzn).
Czy wszystko wraca do normy?
Tak. Zmiany wywołane temperaturą są zwykle odwracalne. Produkcja plemników regeneruje się w pełni w ciągu ok. 74 dni. Badania pokazują, że po sezonie letnim parametry nasienia wracają do normy w ciągu 8–9 tygodni.
Kto jest szczególnie wrażliwy na upały?
-
osoby z otyłością,
-
kobiety z PCOS, endometriozą,
-
pacjentki z niedoczynnością tarczycy czy obniżoną rezerwą jajnikową.
Wysoka temperatura może u nich nasilać stres oksydacyjny i pogłębiać istniejące zaburzenia hormonalne.
A co z badaniami?
Latem nie trzeba wykonywać innych badań niż zwykle, ale warto sprawdzić poziom witaminy D, a także – w uzasadnionych przypadkach – poziom prolaktyny i TSH, które mogą reagować na warunki środowiskowe.
Czy upały wpływają na in vitro?
Nie – laboratoria są klimatyzowane i w pełni kontrolowane, więc temperatura nie wpływa na zarodki. Jednak pacjentki mogą bardziej odczuwać skutki uboczne stymulacji hormonalnej – odwodnienie, omdlenia czy większe zmęczenie. Latem zaleca się szczególnie zadbać o nawodnienie i kontrolę ciśnienia krwi.
Planujesz rozpoczęcie starań o dziecko latem? Zadbaj o komfort i zdrowie – zarówno swoje, jak i partnera. A jeśli mimo wszystko nie udaje się zajść w ciążę – nie zwlekaj z konsultacją u specjalisty. W Gyncentrum jesteśmy po to, by wspierać Cię na każdym etapie tej drogi.
