Od kiedy dowiedziałaś się, że jesteś w ciąży, z ekscytacją, ale i z lekkim niepokojem obserwujesz, jak zmienia się Twoje ciało. Z jednej strony cieszysz się, że już za kilka miesięcy powitasz na świecie małego człowieka, którego obdarzysz bezgraniczną miłością. Z drugiej, każda oznaka złego samopoczucia napawa Cię lękiem o jego zdrowie. Jednym z objawów szczególnie niepokojących przyszłe mamy jest ból brzucha na początku ciąży. Czy to normalne? A może zwiastuje coś złego? W tym artykule omówimy różne przyczyny bólu brzucha na wczesnym etapie ciąży i udzielimy kilku porad, jak sobie z nim radzić.

Spis treści

Czy ból brzucha na początku ciąży jest normalny?
Przyczyny bólu brzucha na początku ciąży
Kiedy ból brzucha może być sygnałem zagrożenia?
Jak radzić sobie z bólem brzucha w ciąży?
Pozwól sobie na relaks
Nie forsuj się
Wskazówki dla przyszłych mam: jak jeszcze dbać o swój brzuch?
Podsumowanie

Czy ból brzucha na początku ciąży jest normalny?

Tak, najczęściej dolegliwości tego typu są zjawiskiem fizjologicznym, wynikającym ze zmian, jakie zachodzą w organizmie ciężarnej. Przeważnie bóle te nie są zbyt intensywne i przypominają bóle miesiączkowe. Nie towarzyszą im też żadne inne dolegliwości, takie jak krwawienie lub plamienie, wymioty, brak apetytu czy gorączka.

Przyczyny bólu brzucha na początku ciąży

Ból brzucha może pojawić się na różnych etapach ciąży i mieć wiele przyczyn. W większości przypadków nie stanowi jednak powodu do niepokoju. W ciąży fizjologicznej za objaw ten może odpowiadać:

• Nagły wzrost produkcji progesteronu – ten wytwarzany przez ciałko żółte hormon przygotowuje śluzówkę macicy na przyjęcie nowego „lokatora” – zarodka, który po zagnieżdżeniu w macicy będzie rósł w niej przez kolejnych 9 miesięcy.
• Zagnieżdżenie się zarodka w macicy – tzw. ból implantacyjny lokalizuje się najczęściej w dole brzucha i może mu towarzyszyć niewielkie plamienie. Wiele kobiet początkowo myli te objawy z miesiączką.
• Rozciągająca się macica – wczesna ciąża wiąże się z szybkim wzrostem macicy, co może powodować napięcie i wywoływać lekkie bóle brzucha.
• Zwiększony przepływ krwi przez macicę – wśród wielu zmian fizjologicznych zachodzących w układzie krążenia przyszłej mamy, dość istotnym jest wzmożony przepływ krwi przez macicę – z ok. 50 ml/min. w 10. tygodniu ciąży do około 500 ml/min. w ostatnich tygodniach ciąży.
• Napięcie więzadeł obłych – macica wyposażona jest w wiele więzadeł, które mają zapewnić jej odpowiednią stabilizację. Należą do nich m.in. więzadła obłe, które rozciągają się wraz z powiększającą się macicą. Może to powodować ból w pachwinach oraz podbrzuszu.

To najczęstsze przyczyny bólu brzucha w fizjologicznej, prawidłowo przebiegającej ciąży. Nie zagraża on jej bezpieczeństwu i nie trzeba się go bać. W ten sposób ciało kobiety sygnalizuje zmiany, w jakie zachodzą w nim w związku z nową sytuacją.

Kiedy ból brzucha może być sygnałem zagrożenia?

Mówiąc o bólu brzucha w trakcie ciąży jako zjawisku fizjologicznym, nie możemy zapominać, że sama ciąża nie wyklucza możliwości wystąpienia chorób jamy brzusznej i innych nieprawidłowości, które także mogą być przyczyną bólu. W jakich sytuacjach ból brzucha może świadczyć o stanie zagrożenia w ciąży?

Alarmującym sygnałem będzie na pewno:

• silny ból brzucha o nagłym, kłującym charakterze,
• krwawienie,
• gorączka,
• omdlenia,
• mroczki przed oczami,
• wymioty,
• biegunka.

Występowanie któregokolwiek z tych objawów, powinno skłonić przyszłą mamę do niezwłocznej wizyty u lekarza – ginekologa prowadzącego ciążę lub innego specjalisty. Za tego typu objawami może bowiem stać:

• ciąża pozamaciczna – czyli ciąża, która ulokowała się poza jamą macicy, przeważnie w jajowodzie. Ciąża pozamaciczna jest stanem zagrożenia życia i wymaga pilnej interwencji medycznej. Może bowiem skutkować pęknięciem jajowodu i wystąpieniem masywnego krwawienia do jamy brzusznej.
• poronienie – czyli samoistne zakończenie ciąży przed ukończeniem 22. tygodnia. Najbardziej typowym objawem utraty ciąży jest jasnoczerwone krwawienie z dróg rodnych oraz skurczowe bóle podbrzusza, promieniujące do krzyżowego odcinka kręgosłupa.
• zapalenie wyrostka robaczkowego – ból towarzyszący zapaleniu wyrostka robaczkowego najczęściej obejmuje dolną, prawą część brzucha (okolice dołu biodrowego). U kobiet w ciąży, zwłaszcza zaawansowanej, wyrostek może natomiast przemieścić się nieco wyżej, dając nietypowy obraz kliniczny. Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego wymaga interwencji chirurgicznej, ponieważ istnieje ryzyko jego pęknięcia i wylania się całej zawartości do otrzewnej.
• kamica moczowa – jest efektem wytrącania się złogów (kamieni) z różnych zawartych w moczu substancji, np. wapnia, fosforanów czy kwasu moczowego. Ból towarzyszący komicy moczowej obejmuje lędźwiowy odcinek kręgosłupa, często promieniuje do brzucha i ma zmienne nasilenie.
• zapalenie pęcherzyka żółciowego – najczęściej jest konsekwencją kamicy pęcherzyka żółciowego. Ból występujący w przebiegu zapalenia pęcherzyka żółciowego bywa silny i najczęściej umiejscawia się w prawym górnym rogu brzucha (pod żebrami).

Jak radzić sobie z bólem brzucha w ciąży?

Na pewno nie powinnaś sięgać po żadne środki rozkurczowe czy przeciwbólowe bez konsultacji z lekarzem. Jeśli bóle brzucha na początku ciąży są łagodne i nie towarzyszą im inne niepokojące objawy, z powodzeniem możesz spróbować kilku prostych metod, które powinny przynieść Ci ulgę.

Pozwól sobie na relaks

Zapewnij sobie odpowiednią ilość odpoczynku i relaksu. To pomoże rozluźnić mięśnie i zmniejszy ból brzucha. Poczytaj książkę, posłuchaj muzyki lub zrób cokolwiek innego, co Cię uspokaja i sprawia przyjemność.

Nie forsuj się

Jeśli ból brzucha nasila się podczas aktywności fizycznej, ogranicz ją. Unikaj podnoszenia ciężkich przedmiotów, długotrwałego stania lub siedzenia w jednej pozycji. Nie rezygnuj jednak z regularnych ćwiczeń. Spacer, basen, joga dla ciężarnych – to rodzaje aktywności, które nie powinny Ci zaszkodzić, pozwolą za to zachować dobre samopoczucie na najbliższe miesiące. Pamiętaj, że Twoje ciało przechodzi teraz wiele zmian, dlatego bądź dla siebie wyrozumiała i wsłuchuj się w sygnały, jakie od niego dostajesz.

Wskazówki dla przyszłych mam: jak jeszcze dbać o swój brzuch?

Zdrowe odżywianie jest ważne dla dobrego samopoczucia i prawidłowego funkcjonowania układu trawiennego. Jedz posiłki regularnie, unikaj tłustych i ciężkostrawnych potraw. Pamiętaj, że niektóre produkty spożywcze, takie jak kofeina, pikantne potrawy, gazowane napoje czy żywność wysokotłuszczowa, mogą nasilać ból brzucha. Postaraj się zidentyfikować te pokarmy, które najbardziej Ci szkodzą i ogranicz ich spożycie. Wybieraj produkty lekkostrawne, bogate w błonnik, witaminy i minerały. Pamiętaj także o właściwym nawodnieniu.

Podsumowując, ból brzucha na początku ciąży jest dość częstą dolegliwością i wiąże się ze zmianami, jakie w tym czasie naturalnie zachodzą w organizmie kobiety. Trzeba jednak pamiętać, że przyczyny bólu brzucha są różne, a ciąża nie wyklucza możliwości wystąpienia patologii w jego obrębie, np. zapalenie wyrostka robaczkowego kamicy żółciowej czy moczowej. Ból brzucha niestety może świadczyć także o ciąży pozamacicznej lub poronieniu. Dlatego też wszystkie tego typu dolegliwości powinny być skonsultowane z lekarzem.