Kobiety chore na endometriozę często latami zmagają się z bólem oraz wieloma innymi dolegliwościami. Nawet niewielka modyfikacja jadłospisu oraz redukcja stresu mogą istotnie wpłynąć na ogólną kondycję organizmu i zmniejszyć dolegliwości bólowe związane z endometriozą.
Bolesne miesiączki i stosunki płciowe, bóle podbrzusza, ból podczas wypróżnienia… Kobiety chore na endometriozę, często latami zmagają się z bólem oraz wieloma innymi dolegliwościami spowodowanymi stanem zapalnym i zrostami narządów wewnętrznych. Nawet niewielka modyfikacja jadłospisu oraz redukcja stresu mogą istotnie wpłynąć na ogólną kondycję organizmu i zmniejszyć dolegliwości bólowe związane z endometriozą. Na które witaminy warto zwrócić szczególną uwagę?
Endometrioza – zbójca płodności
Endometrioza jest chorobą hormonalno-immunologiczną o przebiegu zapalnym występującą u 6-15% kobiet w wieku rozrodczym, a także u nastolatek. Schorzenie polega na obecności błony śluzowej macicy poza jej naturalną lokalizacją, czyli poza trzonem macicy. Ponadto ogniska endometriozy mogą umiejscowić się także w innych organach, np. jajnikach, gdzie będą tworzyć torbiele endometrialne. Endometrioza wpłwa niekorzsystnie także na płodność. Robi to poprzez:
- zmianę składu płynu otrzewnego, co wpływa na komórki jajowe i plemniki oraz ich interakcję,
- zaburzenie stosunków anatomicznych w miednicy mniejszej, co może hamować owulację,
- zaburzenie czynność jajowodów,
- zaburzenie fazy lutealnej, wzrostu pęcherzyka i endokrynnej funkcji jajnika,
- upośledzenie funkcji endometrium, co utrudnia implantację zarodka.
Ginekolodzy specjalizujący się w medycynie rozrodu nie ustają w poszukiwaniu najlepszych metod leczenia niepłodności u kobiet zmagających się z endomentriozą w różnych stadiach. Niestety wciąż nie znaleziono skutecznego lekarstwa na endometriozę, a dostępne metody leczenia nie dają zadowalających efektów.
Ogranicz stres i zadbaj o dietę!
Istnieje wiele metod leczenia endometriozy – od farmakologicznych po zabiegi chirurgiczne. Na ich przebieg i skuteczność niestety mamy niewielki wpływ. Warto zatem skupić się na tym, co jest od nas bezpośrednio zależne. Na początek zadbajmy o nasze nawyki żywieniowe i styl życia. Nawet nieznaczna zmiana sposobu odżywiania się oraz redukcja stresu może istotnie wpłynąć na ogólną kondycję organizmu i złagodzić dolegliwości bólowe związane z endometriozą.
Warzywa i owoce przede wszystkim!
Dieta w endometriozie powinna mieć przede wszystkim działanie przeciwzapalne, a więc być bogata w przeciwutleniacze, kwasy omega-3 i błonnik pokarmowy. Ich żródłem są świeże warzywa i owoce. Tak naprawdę powinny one być podstawą każdej zdrowej diety! Nie bez powodu znajdują się najbliżej podstawy najnowszej piramidy żywieniowej Instytutu Żywności i Żywienia. Rekomenduje się, by stanowiły największą część każdego posiłku. Zalecenia dla kobiet mówią o co najmniej 500 g warzyw i owoców dziennie. Należy przy tym zachować odpowiednie proporcje: 2/3, a nawet 3/4 powinny stanowić warzywa, a pozostałą część owoce. Co więcej – warzywa strączkowe i orzechy powinny zastąpić białko pochodzące z czerwonego mięsa, a zwłaszcza z wędlin.
Badania, w których analizowano częstotliwość spożycia warzyw i owoców przez kobiety wykazały, że im więcej ich jadły, tym mniejsze było ryzyko endometriozy. W jednym z największych badań dotyczących zdrowia i diety kobiet zauważono również zmniejszenie ryzyka endometriozy u kobiet, które jadły przynajmniej jeden owoc cytrusowy dziennie.
Postaw na ciemne winogrona!
Kolejnym elementem diety wartym uwzględnienia w diecie kobiet z endometriozą jest resweratrol – związek z grupy polifenoli, który obecny jest w skórce ciemnych winogron. Badania potwierdziły jego działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, a także przeciwnowotworowe. Zaobserwowano również jego wpływ na redukcję ognisk endometriozy. Warto więc wkomponować winogrona w zbilansowaną dietę propłodnościową.
Przeciwutleniacze przeciw endometriozie
Warzywa i owoce są także „kopalnią” naturalnych przeciwutleniaczy, które zapobiegają powstawaniu i rozwojowi procesów zapalnych. U pacjentek, których dieta obfituje w antyoksydacyjne witaminy A, E i C obserwuje się zmniejszenie markerów stresu oksydacyjnego.
Gdzie je znajdziemy? Źródłem witaminy A jest pełnotłuste mleko, masło, dynia, szpinak, morele, papryka i marchew. Witaminę E znajdziemy w nasionach i orzechach tj. słonecznik, pestki dyni, migdały, orzechy laskowe, a także w zimnotłoczonych olejach (rzepakowym, z pestek winogron i krokoszowym). Cennym źródłem witaminy E jest także brukselka, biała kapusta, zielone oliwki oraz owoce np. – morele (także suszonych) i czarne porzeczki. Witaminy C z kolei należy szukać w pomidorach, papryce, czarnej porzeczce, brokułach, natce pietruszki, szpinaku, brukselkach i większości owoców, także cytrusowych.
Jedź ryby morskie!
Są one bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, których spożycie nie tylko łagodzi ból towarzyszący endometriozie, ale również zmniejsza ryzyko jej rozwoju. Dla porównania duże ilości tłuszczów trans w diecie prznoszą skutek odwrotny – nasilają objawy endometriozy i podnosi ryzyko jej występowania. Poza rybami źródłem drogocennych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 są owoce morza, siemię lniane, olej lniany oraz rzepakowy.
Przeciwzapalne przyprawy
Przyprawy nie tylko podnoszą walory smakowe potraw. Są także istotnym elementem przeciwzapalnej diety. Stosowane regularnie prowadzą do zmian w metabolizmie. Kurkuma (koniecznie z dodatkiem pieprzu lub chilli), cynamon, imbir, oregano, bazylia, curry, rozmaryn, a także kakao – to przyprawy, w których warto się rozsmakować.
Reasumując, dieta odgrywa istotną rolę w procesie leczenia endometriozy. Warto o nią zadbać, aby zmniejszyć dolegliwości bólowe i poprawić komfort swojego życia. Dieta w endometriozie powinna być dobrana indywidualnie do ogólnego stanu zdrowia pacjentki oraz zbilansowana tak, aby pokrywała zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki odżywcze, w tym witaminy i składniki mineralne.