Estrogeny to kluczowe hormony płodności. Zarówno nadmiar, jak i niedobór estrogenów może zaburzyć cykl menstruacyjny i utrudnić zajście w ciążę. Co jeszcze warto o nich wiedzieć?

Często mówi się o nich, że są najlepszymi przyjaciółmi kobiety. To im panie zawdzięczają świetny wygląd oraz płodność. Estrogeny, bo ich będzie dotyczyć ten artykuł, pełnią w kobiecym organizmie wiele ważnych funkcji. Dlatego ich poziom zawsze powinien być w normie. Niestety zarówno nadmiar, jak i niedobór estrogenów może zaburzyć cykl menstruacyjny i utrudnić zajście w ciążę. Co jeszcze warto wiedzieć o estrogenach?

Estrogeny – co to za hormony?

Estrogeny to grupa hormonów płciowych o budowie sterydowej. Występują w trzech postaciach. Zaliczamy do nich estron (E1), estradiol (E2) oraz estriol (E3). Hormony te produkowane są w jajnikach, nadnerczach oraz komórkach tkanki tłuszczowej, a ich produkcję reguluje wydzielany przez przysadkę mózgową hormon folikulotropowy.

Estrogeny sterują życiem kobiety

Swój wpływ na organizm mają już w okresie płodowym. To właśnie te hormony „zaprogramowują” mózg płodu na żeński w pierwszych tygodniach ciąży. To dzięki nim rozwijają się u niego żeńskie cechy płciowe – macica, jajowody, pochwa czy sutki.

Po raz kolejny estrogeny dochodzą do głosu w okresie dojrzewania. Zaokrąglenie bioder, wzrost piersi, miesiączka, nie wystąpiłyby, gdyby w organizmie nastolatki nie zadziałały właśnie estrogeny.  A to oznacza, że bez nich nie mogłaby w przyszłości zostać mamą! Poza możliwością zajścia w ciążę i urodzenia dziecka panie zawdzięczają im także promienny wygląd i dobry nastrój. Estrogeny sprawiają bowiem, że skóra staje się gładsza i bardziej napięta, a włosy lśniące. Wraz ze spadkiem poziomu estrogenów spadają również poziomy serotoniny i dopaminy, czyli hormonów szczęścia, dlatego niedobór estrogenów może sprzyjać depresji. Swoją rolę hormony te odgrywają oczywiście także w czasie ciąży, pomagając ją utrzymać.

Spadek estrogenów – to znak, że zbliża się menopauza!

Niestety już w okolicach 40-tki ilość estrogenów zaczyna powoli się obniżać. Skóra staje się mniej jędrna i elastyczna. W końcu przychodzi moment, kiedy jajniki przestają produkować hormony, a kobieta dostaje swoją ostatnią miesiączkę. To menopauza, która oznacza bezpowrotną utratę płodności. Występuje ona między 44. a 56. rokiem życia i trwa ok. 2 lat. Kobieta zaczyna wtedy odczuwać uderzenia gorąca, miewa nocne poty, jest rozdrażniona, ma problemy z pamięcią, ze snem i obniżone libido. Niedobór estrogenów zmniejsza także produkcję śluzu, powodując suchość pochwy i utrudniając stosunek. Co ważne, estrogeny odpowiadają również za dobrą kondycję kości, dlatego, gdy w okresie menopauzy zaczyna ich brakować, kobieta jest bardziej narażona na rozwój osteoporozy, a co za tym idzie częstsze złamania.

Zobacz też: Jak sobie radzić z suchością pochwy? 

Poziom estrogenów zmienia się na przestrzeni cyklu menstruacyjnego

Rośnie tuż po zakończeniu krwawienia, osiągając szczyt w trakcie owulacji. Pod wpływem estrogenów błona śluzowa macicy grubieje, przygotowując się tym samym na ewentualną ciążę. Kobieta czuje się wtedy najbardziej atrakcyjna, ma dobry nastrój, mnóstwo energii i największą ochotę na seks. Stężenie estrogenów zaczyna spadać dopiero po owulacji, gdy pęknie pęcherzyk Graafa i przemieni w ciałko żółte.

Masz za mało estrogenów? Możesz mieć problem z zajściem w ciążę!

Ponieważ estrogeny regulują cykl menstruacyjny, ich niedobór może stanowić przeszkodę w staraniach o dziecko. Nieregularne miesiączki i trudności z poczęciem dziecka są właściwie głównym wskazaniem do badania poziomu estrogenów u kobiet. Niedobów estrogenów może być związany nie tylko ze zbliżającą się menopauzą. Stwierdza się go również u kobiet z chorobą nerek czy cierpiących na anoreksję.

Nadmiar estrogenów także będzie pociągał za sobą wiele negatywnych skutków. Poza zaburzeniami miesiączkowania może powodować obrzęki, nudności i wymioty, migrenowe bóle głowy, przyrost wagi czy problemy z wątrobą. Przyczyn nadmiaru estrogenów może być bardzo wiele, od nadczynności tarczycy po choroby nowotworowe.

Czytaj również: FSH, LH, prolaktyna – słownik hormonów płodności

Estrogeny – co robić, gdy jest ich za mało lub za dużo?

Przy niedoborach estrogenów najczęściej sięga się po hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Ma ona na celu uzupełnić brakujące hormony. Preparat podaje się drogą doustną, donosową, dopochwową, w formie plastrów czy też domięśniowych zastrzyków. Hormonalna terapia zastępcza stanowi obecnie skuteczny sposób walki z przykrymi objawami menopauzy. Z kolei jeśli okaże się, że problemem jest zbyt wysokie stężenie estrogenów, lekarz przepisuje pacjentce lek hamujący produkcję hormonu. Z nadmiarem estrogenów można sobie radzić również za pomocą zdrowej, niskotłuszczowej diety.

Reasumując, estrogeny odpowiadają za zdrowie i płodność kobiet. Zarówno niedobór, jak i nadmiar tych hormonów może zaburzyć cykl menstruacyjny i utrudnić poczęcie dziecka. Dlatego w przypadku wystąpienia tego typu problemów, zawsze warto sprawdzić ich poziom.