U kobiety w ciąży nadciśnienie tętnicze stwierdza się przy wartościach ≥ 140 i/lub 90 mm Hg. Wysokie ciśnienie stanowi poważne zagrożenie dla ciężarnej i dla płodu. Czym skutkuje nadciśnienie w ciąży? Odpowiadamy w artykule.
Jesteś w ciąży. Jednak zamiast w spokoju oczekiwać narodzin maleństwa, martwisz się wysokim ciśnieniem tętniczym. No bo czy wartość 140/90 mm Hg to przypadkiem nie za dużo dla przyszłej mamy? Niestety Twoje obawy są słuszne. Ciśnienie tętnicze kobiety w ciąży rzeczywiście powinno być nieco niższe. W przeciwnym razie stanowi poważne zagrożenie dla niej i dla płodu. Czym skutkuje nadciśnienie w ciąży? Odpowiadamy w artykule.
Kiedy mówi się o nadciśnieniu tętniczym w ciąży?
U kobiety w ciąży nadciśnienie tętnicze stwierdza się przy wartościach ≥ 140 i/lub 90 mm Hg. Jeśli występuje przed ciążą lub przed 20. tygodniem ciąży, to mówimy o tzw. nadciśnieniu przedciążowym. Jeśli natomiast nadciśnienie tętnicze pojawi się późnej, tj. po 20. tygodniu ciąży, mamy do czynienia z tzw. nadciśnieniem wywołanym (indukowanym) ciążą. Może ono przebiegać bez białkomoczu lub z białkomoczem. Obecność białka w moczu jest sytuacją zdecydowanie najgroźniejszą. Świadczy bowiem o stanie przedrzucawkowym, inaczej preeklampsji.
Skąd bierze się stan przedrzucawkowy w ciąży?
W czasie ciąży krew mamy nie miesza się z krwią dziecka. Oddziela ją od siebie łożysko. Narząd ten, choć tymczasowy, odgrywa bardzo ważna rolę. Zapewnia bowiem dziecku wszystko to, co jest mu potrzebne do prawidłowego rozwoju – ochronę immunologiczną, tlen, substancje odżywcze i przy okazji odprowadza szkodliwe metabolity. Tempo wszystkich tych procesów zależy jednak od prawidłowego unaczynienia łożyska. Wysokie ciśnienie tętnicze wiąże się natomiast ze skurczem naczyń krwionośnych, co skutkuje gorszym przepływem krwi w naczyniach łożyskowych.
W efekcie dziecko nie otrzymuje tyle tlenu i substancji odżywczych, ile potrzeba. Może to zatrzymać jego wzrost, spowodować niedotlenienie, a nawet śmierć. Stan przedrzucawkowy jest niebezpieczny także dla matki. Oprócz podwyższonego ciśnienia tętniczego mogą towarzyszyć mu zaburzenia widzenia, obrzęk płuc, bóle głowy, bóle podbrzusza, skąpomocz, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych i obniżona liczba płytek krwi. Nieleczony stan przedrzucawkowy może ponadto doprowadzić do niewydolności wielu narządów wewnętrznych, w tym nerek oraz wątroby. Najpoważniejszym powikłaniem stanu przedrzucawokowego jest jednak rzucawka, czyli napad drgawek toniczno-klonicznych z utratą przytomności.
PLGF i sFLT1 – kluczowe markery w diagnostyce stanu przedrzucawkowego
Naukowcy przez lata próbowali wyjaśnić dokładną przyczynę stanu przedrzucawkowego. Na jego diagnostykę składa się cały szereg badań, w tym Doppler, ultrasonografia, badanie czynności serca płodu, morfologia krwi, próby wątrobowe i wiele innych. Obecnie w rozwoju stanu przedrzucawkowego naukowcy widzą też udział łożyskowego czynnika wzrostu PLGF oraz rozpuszczalnego receptora dla naczyniowo-śródbłonkowego czynnika wzrostu typu 1, czyli sFLT1. Okazuje się, że badając oba te markery jesteśmy w stanie z dużym – bo aż 95% -prawdopodobieństwem potwierdzić stan przedrzucawkowy.
W jaki sposób czynniki PLGF i sFLT1 prowadzą do rozwoju stanu przedrzucawkowego?
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, aby wymiana substancji między organizmem matki a organizmem płodu mogła przebiegać sprawnie, łożysko musi być dobrze unaczynione. Angiogeneza (tworzenie nowych naczyń krwionośnych) w organizmie podlega ścisłej kontroli. Jedne czynniki pobudzają, inne zaś hamują ten proces. PLGF pełni funkcję aktywatora angiogenezy. Z kolei sFlt-1 odgrywa rolę przeciwną – skutecznie hamuje ten proces. Oba czynniki, choć posiadają odmienne właściwości, mają się nawzajem uzupełniać. Jeśli równowaga miedzy nimi zostanie zachwiana – PLGF jest za mało, a sFlt-1 za dużo – naczynia krwionośne kurczą się, czego efektem jest wzrost ciśnienia tętniczego i stan przedrzucawkowy.
Jak leczy się stan przedrzucawkowy
Stan przedrzucawkowy leczy się na różne sposoby w zależności od stanu ciężarnej. Jeśli do planowanego terminu porodu zostało niewiele czasu, ciążę rozwiązuje się wcześniej. Jeśli natomiast ciąża nie jest jeszcze na tyle zaawansowana, aby można było ją bezpiecznie zakończyć, kobieta otrzymuje leki obniżające ciśnienie krwi i zalecenie oszczędnego trybu życia (zero stresu i dużo odpoczynku). Jeśli stan przyszłej mamy jest ciężki, leczona jest w warunkach szpitalnych.
Umów się na badanie w Klinice Gyncentrum i oceń ryzyko stanu przedrzucawkowego.
