Bolesne i obfite miesiączki oraz problemy z zajściem w ciążę to objawy typowe dla endometriozy. Choroby tej nie da się jednak potwierdzić bez specjalistycznych badań i konsultacji z lekarzem. Jak wygląda pierwsza wizyta dotycząca endometriozy? Czy trzeba się do niej wcześniej przygotować?
Bolesne i obfite miesiączki oraz problemy z zajściem w ciążę to objawy typowe dla endometriozy. Choroby tej nie da się jednak potwierdzić bez specjalistycznych badań i konsultacji z lekarzem. Jak wygląda pierwsza wizyta dotycząca endometriozy? Czy trzeba się do niej jakoś wcześniej przygotować? Odpowiedź znajdziesz w artykule.
Na początek kilka faktów
Endometrioza jest przewlekłą chorobą o podłożu hormonalno-immunologicznym. Statystycznie choruje na nią nawet co 10. kobieta na świecie. W przebiegu endometriozy tkanka wyścielająca macicę narasta poza jej obrębem. W normalnych warunkach podczas każdego okresu narośnięte endometrium złuszcza się i zostaje wydalone przez drogi rodne razem z krwią menstruacyjną. Jednak u kobiety chorującej na endometriozę tkanka endometrialna występuje także poza macicą. Jej lokalizacja może być bardzo różna. Najczęściej endometrium przemieszcza się do jajników i jamy otrzewnowej, ale też do:
- jajowodów,
- pęcherza moczowego,
- jelit,
- żołądka, wątroby, płuc,
- mózgu.
Pomimo nietypowej lokalizacji endometrium zachowuje się tak, jakby wciąż było w macicy. Oznacza to, że pod wpływem hormonów złuszcza się i podkrwawia. Problem polega jednak na tym, że złuszczona tkanka nie ma jak wydostać się na zewnątrz. W efekcie z każdym kolejnym cyklem endometrium narasta coraz bardziej. Tworzą się guzy, a w obrębie okolicznych narządów rozwija stan zapalny. Jeśli choroba jest zaawansowana, może nawet dojść do zniekształcenia narządów wewnętrznych i upośledzenia ich pracy.
Czytaj też: Endometrioza może być przyczyną niepłodności
Pierwsza wizyta dotycząca endometriozy – kiedy warto udać się do lekarza?
Żyjemy w przeświadczeniu, że ból podczas miesiączki jest czymś zupełnie naturalnym, że tak po prostu musi być i już! Ale to nieprawda! Nie jest normalne, jeśli w trakcie okresu kobieta musi łykać tabletki przeciwbólowe, bo inaczej nie może funkcjonować. Bolesne i obfite miesiączki to pierwszy objaw, który powinien skłonić ją do wizyty u specjalisty, zwłaszcza jeśli ból jest wyjątkowo silny i promieniuje do innych części ciała, np. lędźwi, pośladka, łydki czy uda. W zależności od tego, gdzie ulokowane są ogniska endometriozy, w przebiegu choroby mogą występować również bóle podczas stosunku, podczas oddawania moczu lub stolca.
Umów się na badanie – test na endometriozę
Kolejnym alarmującym sygnałem mogą być zaburzenia płodności. Związek pomiędzy endometriozą a problemami z zajściem w ciążę nie został jeszcze do końca wyjaśniony. Niemniej jednak istnieje na ten temat kilka możliwych teorii. Po pierwsze endometrioza może prowadzić do obniżenia rezerwy jajnikowej, jeśli tkanka endometrialna umiejscowi się w jajnikach i uszkodzi ich strukturę. Po drugie plemniki mogą mieć problem z dotarciem do komórki jajowej, jeśli choroba doprowadzi do niedrożności jajowodów. Ponadto endometrioza może bardzo niekorzystnie wpłynąć na receptywność endometrium, przez co zarodek będzie miał trudności z zagnieżdżeniem się w macicy.
Pierwsza wizyta dotycząca endometriozy – co ze sobą zabrać?
Na pierwszą wizytę dotyczącą endometriozy pacjentka nie musi jeszcze przynosić żadnych wyników badań. Chyba, że wcześniej poddawała się już diagnostyce w kierunku endometriozy lub była leczona. Wtedy warto już na pierwszą wizytę przynieść wyniki badań i ewentualnie wypisy ze szpitali.
Pierwsza wizyta dotycząca endometriozy – jak przebiega?
Na pierwszej wizycie dotyczącej endometriozy lekarz przeprowadza z pacjentką dokładny wywiad medyczny. Następnie wykonuje badanie ginekologiczne, przezpochwowe USG, a jeśli podejrzewa obecność ognisk endometrialnych w okolicach odbytu, także przezodbytnicze. Czasem już na pierwszej wizycie lekarz kwalifikuje pacjentkę do leczenia operacyjnego lub proponuje farmakoterapię. Jeśli uzna, że nie ma jeszcze wystarczających informacji, aby rozpocząć leczenie, kieruje pacjentkę na bardziej szczegółowe badania, np. rezonans magnetyczny lub zleca konsultację u specjalisty, np. proktologa czy urologa. Dopiero mając pełny obraz, lekarz podejmuje decyzję o dalszym leczeniu.
Diagnostyka endometriozy – od teraz wystarczy niewielka próbka krwi!
Mimo rosnącej wiedzy na temat endometriozy, diagnoza tej choroby wciąż stanowi wyzwanie. Dlatego stale dąży się do opracowania nowych podejść umożliwiających w sposób szybki i nieinwazyjny namierzyć chorobę. Na rynku pojawiło się właśnie nowe narzędzie skoncentrowane na diagnostyce endometriozy, bazujące na analizie krwi. Wykonanie tego badania jest niezwykle proste – pacjentka musi jedynie przyjść do kliniki w ustalonym terminie w celu pobrania próbki krwi do analizy. Test ten jest przeznaczony głównie dla kobiet odczuwających bóle w okolicach miednicy mniejszej, mających trudności z zajściem w ciążę lub podejrzewających obecność endometriozy z innych powodów.
Centrum Leczenia Endometriozy Gyncentrum jako pierwsze w Polsce oferuje swoim pacjentkom nowoczesny, certyfikowany test krwi diagnozujący endometriozę.
Jak współczesna medycyna radzi sobie z endometriozą?
Zacznijmy od tego, że nie istnieje żaden skuteczny i uniwersalny lek na endometriozę. Nie oznacza to jednak, że lekarze są wobec niej bezsilni. Sposób leczenia endometriozy jest dobierany indywidualnie do pacjentki i zależy od stopnia zaawansowania choroby. Najczęściej przebiega dwutorowo, łącząc terapię farmakologiczną z leczeniem operacyjnym. Farmakoterapia łagodzi dolegliwości bólowe i hamuje rozrost tkanki endometrialnej. Operację przeprowadza się natomiast w celu usunięcia zmian, które już zdążyły narosnąć. „Złotym standardem” w diagnostyce i leczeniu endometriozy niezmiennie jest laparoskopia. Metoda ta ma zastosowanie zarówno diagnostyczne jak i terapeutyczne. Zmiany endometrialne są najpierw lokalizowane, a później usuwane za pomocą specjalnego instrumentu optycznego wprowadzonego przez niewielkie otwory w powłokach brzusznych. Czasem laparoskopia nie wystarcza i trzeba wykonać laparotomię, czyli tradycyjną operację. Jest to jednak metoda rzadko zalecana, ponieważ wymaga otwarcia powłok brzusznych i jest bardziej inwazyjna.
Zobacz też: Endometrioza – co jeść? Część pierwsza – mądre tłuszcze
Medycyna nieustannie idzie do przodu, czego dowodem wydaje się rozwój chirurgii plazmowej. Plazma jest gazem o wysokiej energii, ale stosunkowo małej głębokości rażenia, naładowanym jonami i elektronami. Właściwości plazmy są dziś powszechnie wykorzystywane w medycynie, w tym w leczeniu endometriozy. Za pomocą noża plazmowego chirurg może precyzyjnie usunąć zmiany endometrialne bez obawy, że uszkodzi okoliczne tkanki. W trakcie zabiegu kobieta traci dużo mniej krwi, a ryzyko powstania zrostów pooperacyjnych jest znikome.
Reasumując, endometrioza jest przewlekłą chorobą zapalną, dającą bardzo przykre dolegliwości. Objawem, który powinien skłonić kobietę do wizyty u specjalisty jest przede bolesny i obfity okres. Pierwsza wizyta dotycząca endometriozy obejmuje szczegółowy wywiad lekarski oraz badania ultrasonograficzne. Po nich pacjentka jest albo kwalifikowana do operacji, albo poddawana dalszej, bardziej szczegółowej diagnostyce.