Umów się na konsultację
ze specjalistą Gyncentrum!
Umów się na konsultację
z lekarzem specjalistą Gyncentrum
Czym jest endometrioza?
Endometrioza to przewlekła choroba, w przebiegu której tkanka wyścielająca macicę – endometrium – obecna jest poza jamą macicy. Może być umiejscowiona na jajowodzie, jajnikach, otrzewnej, jelitach, pęcherzu moczowym, a nawet w miejscach tak odległych od układu rozrodczego, jak płuca, oko czy mózg. Jednocześnie tkanka ta zachowuje się tak, jakby cały czas była w macicy, czyli zmienia się w zależności od fazy cyklu miesiączkowego. W normalnych warunkach pod wpływem hormonów endometrium narasta, przygotowując się na przyjęcie zarodka. Proces ten trwa do owulacji – to właśnie wtedy endometrium jest najgrubsze. Jeśli do zapłodnienia jednak nie dojdzie i zarodek nie zagnieździ się w macicy, w drugiej fazie cyklu endometrium ulega złuszczeniu i wydostaje się przez drogi rodne wraz z krwią miesiączkową. Jeśli jednak endometrium występuje w miejscu innym niż macica, krew nie ma możliwości ujścia na zewnątrz, więc gromadzi się w narządach. To prowadzi z kolei do stanu zapalnego oraz powstania zrostów i torbieli.
Przebieg endometriozy zależy przede wszystkim od tego, gdzie znajdują się jej ogniska, a więc czy jest to endometrioza jajnikowa, otrzewnowa czy głęboko naciekająca oraz od stopnia zaawansowania samej choroby.
Endometrioza – choroba o wciąż nieustalonej przyczynie
Bezpośredniej przyczyny endometriozy wciąż nie udało się do końca ustalić. Naukowcy mają jednak kilka teorii, które tłumaczyłyby mechanizm powstawania tej choroby. Pierwsza z nich, najpopularniejsza i najbardziej prawdopodobna, mówi o tzw. wstecznym miesiączkowaniu. Jest to stan, w którym krew miesiączkowa wraz z tkanką endometrialną nie wydostaje się na zewnątrz przez drogi rodne, a cofa się i jajowodami wraca do jamy otrzewnowej. Druga teoria to teoria tzw. metaplazji, czyli zjawiska, w którym komórki wyścielające otrzewną przekształcają się w komórki endometrium. Według naukowców znaczenie mogą mieć również czynniki genetyczne, ponieważ wiele kobiet chorujących na endometriozę ma obciążony wywiad rodzinny – endometrioza występuje lub występowała także u ich mam, sióstr czy babć. Wczesna pierwsza miesiączka, duża obfitość krwawień także mogą być czynnikiem sprzyjającym rozwojowi endometriozy.
Podejrzewasz u siebie endometriozę?
Leczenie endometriozy
Leczenie endometriozy zależy od stopnia jej zaawansowania oraz od wieku pacjentki. Choć nie odkryto jeszcze „leku na endometriozę”, jej wczesne wykrycie oraz wdrożenie odpowiedniej terapii mają duży wpływ na samopoczucie i komfort życia kobiety, a nawet na możliwość zajścia przez nią w ciążę.
W leczeniu endometriozy stosuje się zarówno farmakoterapię jak i metody chirurgiczne. Zażywane przez pacjentkę w ramach farmakoterapii preparaty hormonalne mają przede wszystkim łagodzić ból i hamować narastanie endometrium. Istniejące ogniska endometrialne usuwa się chirurgicznie przy pomocy laparoskopii lub noża plazmowego. Drugie z rozwiązań ma tę przewagę, że pozwala chirurgowi wykonywać bardzo precyzyjne cięcia, nie narażając delikatnej rezerwy jajnikowej na uszkodzenia.
Endometrioza – objawy
Endometrioza jest chorobą, która potrafi przybierać różne maski. Jej liczne i często bardzo nietypowe objawy sprawiają, że nawet ginekolog z dużym doświadczeniem może mieć trudności z trafnym postawieniem diagnozy. Najbardziej charakterystycznym objawem endometriozy jest pojawiający się tuż przed miesiączką i utrzymujący przez cały okres krwawienia ból podbrzusza. Kobiety często skarżą się również na bardzo obfite krwawienia oraz ból podczas stosunku. Bywa, że dolegliwości pojawiają się także podczas wypróżniania – oddawania moczu czy stolca. Jeśli ogniska endometriozy ulokują się w pobliżu pęcherza moczowego albo końcowego odcinka jelita grubego, mogą występować także krwawienia z odbytu oraz krwiomocz.
Reasumując, w zależności od umiejscowienia ognisk endometriozy Pacjentka może zgłaszać następujące objawy: stopniowo narastające, ostre bóle przedmenstruacyjne, bolesne miesiączki, obfite miesiączki, nieregularne cykle, bolesne stosunki płciowe, bolesne owulacje, przewlekły ból w obrębie miednicy mniejszej, bóle w obrębie okolicy krzyżowej kręgosłupa, bóle jamy brzusznej, bóle pęcherza moczowego, bolesne oddawanie moczu, biegunki, zaparcia, wzdęcia, nudności, wymioty, niepłodność, przewlekłe zmęczenie.
Z uwagi na długą listę objawów i nietypowy przebieg endometrioza nie jest chorobą łatwą do zdiagnozowania. Rozpoznanie często stawiane jest ze sporym opóźnieniem. Niestety wpływ ma na to również bagatelizujące podejście do objawów choroby i przekonanie, że bolesna miesiączka jest czymś zupełnie naturalnym. Dlatego rozpoznania nie stawia się wyłącznie na podstawie objawów. Choroba ta wymaga dogłębnej diagnostyki w specjalistycznym ośrodku leczenia endometriozy.
Diagnostyka endometriozy
Endometrioza a niepłodność
Endometrioza może utrudnić zajście w ciążę. Ze statystyk wynika bowiem, że nawet 50% kobiet chorujących na to schorzenie może mieć zaburzoną płodność. Występowanie tkanki endometrialnej w jajowodach może sprawić, że staną się one niedrożne. Z kolei charakterystyczne dla endometriozy torbiele czekoladowe uszkadzają delikatną strukturę jajnika i upośledzają jego działanie. Zauważono także, że oocyty kobiet z III i IV stopniem zaawansowania endometriozy są gorszej jakości, a zarodki mają kłopoty z prawidłowym zagnieżdżeniem się w ścianie macicy.
Miesięczny wskaźnik płodności, określany jako prawdopodobieństwo zajścia w ciążę po jednym cyklu płciowym, u zdrowej kobiety wynosi 20%. U kobiet z lekką lub umiarkowaną endometriozą wynosi 4,7%. Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę u pacjentek z ciężką postacią endometriozy jest minimalne.
Reasumując, oto jak endometrioza wpływa na płodność:
- negatywnie wpływa na komórki ziarniste oraz komórkę jajową,
- powoduje niedrożność jajowodów, zaburzając transport gamet,
- negatywnie wpływa na rezerwę jajnikową, a także czynność endokrynną jajnika,
- negatywnie wpływa na receptywność endometrium i implantację zarodka,
- powoduje zmianę stosunków anatomicznych w miednicy mniejszej,
- skutkuje zmniejszeniem częstotliwości lub brakiem stosunków płciowych z przyczyn bólowych.
Odpowiednio wcześnie zdiagnozowana i właściwie leczona endometrioza nie przekreśla jednak szans na naturalne zajście w ciążę i urodzenie zdrowego dziecka.
Diagnostyka endometriozy jest procesem wieloetapowym. W pierwszej kolejności lekarz zbiera od pacjentki szczegółowy wywiad medyczny. Następnie przystępuje do badania ginekologicznego (przez pochwę oraz per rectum) i przezpochwowego USG. Jeśli na tym etapie nie uda mu się zdiagnozować endometriozy, pacjentka dostaje skierowanie na operację. Obecnie tzw. „złotym standardem” w diagnostyce endometriozy jest małoinwazyjna laparoskopia.
Centrum Leczenia Endometriozy Gyncentrum jako pierwszy ośrodek w Polsce oferuje również Pacjentkom nieinwazyjny, certyfikowany test diagnozujący endometriozę i jedyny zapewniający kompleksową opiekę po wykonaniu testu.
Stopnie zaawansowania endometriozy
Szukasz skutecznej
metody leczenia endometriozy?
Dziękujemy za wypełnienie formularza
Już niebawem skontaktujemy się z Tobą i zaproponujemy dogodny termin wizyty.