Skończyłaś 50 lat? Odczuwasz uderzenia gorąca, na wadze przybywa Ci kilogramów oraz miewasz wahania nastroju? Dowiedz się czym jest menopauza, w wyniku jakich zmian do niej dochodzi oraz jak załagodzić przykre objawy klimakterium.
Skończyłaś 50 lat? Odczuwasz uderzenia gorąca, na wadze przybywa Ci kilogramów oraz miewasz wahania nastroju? Początkowo nie łączyłaś tych objawów ze sobą, jednak z czasem zaczęły Ci uprzykrzać życie, dlatego zaczęłaś szukać przyczyny? A może przez przypadek trafiłaś na ten artykuł i po przeczytaniu pierwszego zdania pomyślałaś: „brzmi znajomo…”.
Powyższe symptomy mogą świadczyć o klimakterium i są zaledwie garstką spośród długiej listy objawów zaliczanych do tzw. kobiecej ”burzy hormonalnej”, czyli menopauzy. Czym jest menopauza? W wyniku jakich zmian do niej dochodzi? Czy można załagodzić przykre objawy klimakterium?
Czym jest menopauza?
Menopauza to ostateczne ustanie miesiączkowania w wyniku utraty aktywności pęcherzykowej jajników. Jest etapem przejściowym pomiędzy okresem rozrodczym a starzeniem się, w który kobieta wchodzi między 40 a 55 r.ż.. Na szczęście nie dochodzi do niego z dnia na dzień. To proces poprzedzony kilkuletnimi fazami zachodzącymi w kobiecym organizmie, w którym można wyodrębnić:
- premenopauzę – czas trwania: od około 4 do 10 lat. Objawy, które mogą wystąpić w tym okresie: zaburzenia w miesiączkowaniu, dłuższe lub krótsze krwawienia, inna objętość upławów, niektóre cykle mogą być bezowulacyjne, czasami występują uderzenia gorąca czy nocne poty,
- perimenopauza – czas trwania: 3-4 lata przed i rok po menopauzie. Objawy typowe dla menopauzy stają się w tym czasie coraz bardziej dokuczliwe, ponieważ poziom hormonów coraz bardziej się obniża. Gwałtownie spada liczba pęcherzyków Graafa w jajnikach,
- menopauzę – ostatnia miesiączka, po której przez rok nie ma krwawienia,
- postmenopauzę – okres rozpoczynający się po ostatniej miesiączce w życiu kobiety.
Objawy menopauzy
Dlaczego kobieca „burza hormonalna” wiąże się z tak przykrymi objawami? Ponieważ ustaje kobieca płodność, która dotychczas była regulowana hormonami. Spadek poziomu estrogenów powoduje, że kobieta zaczyna dotkliwie odczuwać emocjonalne i organiczne skutki zachodzących zmian.
Zazwyczaj proces wchodzenia w klimakterium zaczyna się od zmiany rytmu miesiączkowania i skrócenia się cyklów miesiączkowych. Jednak nie zawsze tak jest. U niektórych kobiet miesiączki nie zmieniają swojego charakteru, a nawet mogą się wydłużyć.
Spadek hormonów może powodować również:
- wzrost poziomu cholesterolu we krwi,
- rozwój osteoporozy, miażdżycy, depresji,
- osłabienie pamięci oraz koncentracji,
- nadciśnienie i rozwój innych chorób układu sercowo-naczyniowego,
- cukrzycę
- przyrost masy ciała,
- nowotwory hormonozależne.
Do innych objawów menopauzy zalicza się jeszcze m.in.: uderzenia gorąca, dreszcze, nocne poty, problemy ze snem, zmiany nastroju, przyrost masy ciała i spowolniony metabolizm, przerzedzenie włosów i suchą skórę.
Do przykrych dolegliwości należą zmiany zanikowe tkanki łącznej i zmniejszenie napięcia mięśni. Sprzyja to rozwojowi stanów zapalnych pochwy i sromu przejawiających się swędzeniem i pieczeniem okolic intymnych, nawracającymi zapaleniami cewki i pęcherza moczowego oraz nietrzymaniem moczu. Ponadto spadek hormonów przyczynia się do rozwoju zaburzeń seksualnych (powodowanych przez suchość pochwy, dyspareunię, czyli pojawiający się ból w trakcie stosunku).
Jeżeli źródłem wszystkich tych objawów jest towarzyszący menopauzie niedostatek estrogenów, niezwykle ważne jest wyrównanie gospodarki hormonalnej.
Hormonalna terapia zastępcza
Istnieją sposoby łagodzenia objawów menopauzy. Mowa o hormonalnej terapii zastępczej (HTZ). Wyrównanie gospodarki hormonalnej polega na wdrożeniu terapii estrogenami lub estrogenami i progestagenami. Przed wprowadzeniem HTZ obowiązkowe jest wykonanie mammografii, badania piersi oraz badania cytologicznego. Ponadto należy uwzględnić wszystkie przeciwwskazania do tego typu leczenia, tj.: ciąża, krwawienia z dróg rodnych bez ustalonej przyczyny, choroba zakrzepowa, udar mózgu, nowotwór sutka, nowotwór narządów rodnych kobiety. Należy również pamiętać, iż według większości rekomendacji, terapię hormonalną można prowadzić maksymalnie 4–5 lat i co roku poddawać się badaniom ginekologicznym, cytologicznym, badaniom piersi oraz poziomu hormonów we krwi. Po tym czasie zwiększa się ryzyko wystąpienia u pacjentki raka piersi oraz nowotworu jajnika, szyjki macicy oraz sromu.
Przeczytaj także: Zrób rakowi na złość – badaj się! oraz Po pierwsze: piersi
Dobrym uzupełnieniem hormonalnej terapii zastępczej jest wprowadzenie zdrowszego niż dotychczas trybu życia. Można rzucić palenie papierosów i zwiększyć aktywność fizyczną – częściej chodzić na spacery czy jeździć na rowerze. W okresie menopauzalnym ważna jest również zbilansowana dieta – warto suplementować wapń i witaminę D. Należy również często mierzyć poziom ciśnienia krwi oraz wykonywać badania krwi – szczególnie pod kątem poziomu cholesterolu oraz sprawdzać poziom gęstości kości.
Zobacz też: Densytometria
Życie intymne a menopauza
Według statystyk prawie 50% kobiet będących w okresie klimakterium uprawia seks rzadziej niż raz w miesiącu. Co stoi za tym, że kobiety rezygnują z bliskości? Duża część uznaje ten stan rzeczy za naturalną konsekwencję starzenia. Reszta pań wychodzi ze strefy seksualności, ponieważ nie odczuwa satysfakcji ze współżycia płciowego. Niestety, wiele kobiet zostając samymi sobie z problemem, nie podejmuje w ogóle walki i poddaje się na starcie.
Co zrobić, aby seks w okresie klimakterium i menopauzy był przyjemny i nadal sprawiał radość? Po pierwsze przełamać wstyd i zwrócić się do specjalisty! Współczesna medycyna dysponuje wachlarzem rozwiązań na problemy intymne dojrzałych kobiet. Jednym z najczęstszych problemów jest suchość pochwy. To stan, w którym ilość wydzieliny pochwowej istotnie się zmniejsza. Przyczyny są uwarunkowane spadkiem produkcji estrogenów przez jajniki. Objawy to niedostateczne nawilżenie pochwy, uczucie swędzenia, napięcie i dyskomfort w okolicach intymnych. Oczywiście najbardziej uderza to w strefę seksualną, bo stosunek staje się bolesny, a sucha pochwa narażona jest na otarcia i urazy. Zanik nabłonka i suchość pochwy sprzyjają również zakażeniom tej okolicy.
Jak sobie poradzić z suchością pochwy? Początkowo kobiety sięgają po globulki i tabletki dopochwowe. Jednak szybko okazuje się, że do oczekiwanej ulgi wciąż daleko. Z pomocą przychodzą zabiegi medycyny estetycznej, tj. obkurczanie pochwy, zabieg laserowy Monalisa Touch, terapia osoczem bogatopłytkowym czy rewitalizacja pochwy przy pomocy kwasu hialuronowego.
Dowiedz się więcej: Ginekologia plastyczna