O tym nie możesz zapomnieć w ciąży!

Po pierwszych dniach euforii zaczynasz trochę panikować. Czy wszystko jest w porządku? Co mam robić, a czego nie powinnam podczas ciąży? Czy mogę wypić kawę? Dlaczego cały czas jest mi niedobrze? Pytania się piętrzą, a „dobrych rad” nie brakuje…

Po pierwszych dniach euforii zaczynasz trochę panikować. Czy wszystko jest w porządku? Co mam robić, a czego nie powinnam podczas ciąży? Czy mogę wypić kawę? Dlaczego cały czas jest mi niedobrze? Pytania się piętrzą, a „dobrych rad” nie brakuje…

Umówiłaś się już na wizytę do ginekologa. Twoja ciekawość spędza Ci jednak sen z powiek i chcesz wiedzieć wcześniej? Zamiast się regenerować i wrzucić na luz, godzinami zaczytujesz się w forach i portalach o rodzicielstwie? To oczywiście uzasadnione! Jednakże, musisz zaufać swojej naturze, intuicji i lekarzowi, który będzie prowadził Twoją ciążę.

Ponadto, zasada numer jeden – masz prawo być przewrażliwiona na swoim punkcie, oczekiwać kompleksowych informacji oraz dmuchać i chuchać – na siebie i brzuszek, który skrywa mały cud. To czas, w którym możesz, a w zasadzie powinnaś skoncentrować się wyłącznie na sobie!

Aby Twoja ciążą przebiegła bezpiecznie powinnaś przez 9 miesięcy pozostać pod opieką lekarza oraz prowadzić proste codzienne obserwacje swojego organizmu. Przygotowaliśmy ‘must do’ każdej ciężarnej!

Dbaj o siebie… a raczej, o WAS!

Brzmi banalnie, prawda? Jednak za tymi prostymi słowami stoi wielka odpowiedzialność. Najprawdopodobniej największa, z jaką do tej pory przyszło Ci się zmierzyć. Twój organizm zaczyna pracować na wysokich obrotach, by zapewnić rosnącemu w Twoim brzuchu maluszkowi pełny dobrobyt. Postaw na zdrowy tryb życia – zbilansowaną dietę, ruch i regenerację. Obserwuj swoje ciało, ale nie wpadaj w panikę przy każdej drobnej zmianie! Zmiana nastrojów i rozregulowanie organizmu to ciążowe tradycje. Winę za zmiany i niedogodności ponoszą buzujące hormony! Bądź jednak czujna, aby nie przeoczyć sygnałów wskazujących na nieprawidłowości – np. plamienia, bóle podbrzusza, nagłe przyrosty wagi itp.

Waż się regularnie

Ooo! Wreszcie – skok na wadze nie ciągnie za sobą nowej koncepcji odchudzania. W dodatku uwagi typu: „ale brzuszek Ci urósł” są komplementem. Jednak pamiętaj, że podczas ciąży niewskazane jest zarówno zbyt duże, jak i zbyt małe przybieranie na wadze. Wzrost wagi jest zależny przede wszystkim od tego, na jakim etapie rozwoju jest Twój maluszek i cała związana z jego „obsługą” infrastruktura Twojego organizmu. Co ciekawe, w okresie ciąży ilość krwi w Twoim organizmie wzrasta aż o 1,5 l! Rośnie również Twoja macica i pojawiają się płyny owodniowe. Dodatkowe kilogramy są uzasadnione i nie powinnaś się ich bać…chyba, że rośniesz zbyt szybko. Jakie zatem jest niezbędne minimum a jakie maksimum?

Jeśli Twoja waga nieznacznie odbiega od powyższych zakresów, nie panikuj. Ważna jest regularna jej kontrola i konsultowanie wszelkich nagłych wzrostów wagi bądź podejrzanego jej zatrzymania ze swoim lekarzem prowadzącym.

Ruszaj się… z przyjemnością

Ćwiczenia i joga dla ciężarnych są w modzie! W internecie znajdziesz filmiki instruktażowe i poradniki o aktywnościach fizycznych zalecanych dla przyszłych mam. Możesz też udać się na zajęcia grupowe, które dostarczą Ci dobrej energii, pozwolą na wymianę doświadczeń i z pewnością zaowocują ciekawymi znajomościami. W końcu, Twoje nowe koleżanki mają z Tobą jedno wspólne zainteresowanie – lada moment zostaną mamami! Dlaczego ćwiczyć? Jak ćwiczyć w ciąży żeby pomóc, a nie zaszkodzić?

Umiarkowany, regularny ruch jest jak najbardziej wskazany. Najlepsze są spacery i jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań również ćwiczenia dedykowane kobietom w ciąży. Zdecydowanie trzeba unikać wysiłkowych, forsujących aktywności. W ostatnim trymestrze ciąży wykonywać przede wszystkim ćwiczenia, które przygotują Cię do porodu. Co ważne nie wywołają przedwczesnych skurczów, niewskazanych w końcowej fazie ciąży. Powinnaś wiedzieć, że  przedwczesne skurcze macicy to jeden z głównych powodów wizyt kobiet na patologii ciąży po 34 tygodniu ciąży.

Pielęgnuj skórę

Będziesz mamą, świetnie! I chociaż teraz niezbyt się tym stresujesz, to po porodzie, przed sezonem bikini, może się tak zdarzyć. Dlatego już teraz zrób co możesz, aby Twoje ciało za klika – kilkanaście miesięcy było nadal Twoim atutem. Pomoże Ci w tym dobrze dobrana  i konsekwentna pielęgnacja. Pilnuj, aby skóra na szybko rosnącym brzuchu nie straciła elastyczności i nie nabawiła się rozstępów.
Codziennie delikatnie nawilżaj ją oliwką bądź naturalnym olejem migdałowym, idealnym dla kobiet w ciąży. Ten jest łagodny i świetnie radzi sobie z rozstępami. Unikaj drażniących skórę kosmetyków, zawierających szkodliwe składniki: ftalany, parabeny, witaminę A i jej pochodny retinol, triklosan. Farmaceuta pomoże dobrać Ci odpowiednie preparaty. Co bardzo ważne, wiele kosmetyków w ciąży w ogóle nie powinny być stosowane. Zawsze sięgaj po profesjonalną poradę!

Pilnuj terminów wizyt u ginekologa

Poszczególne etapy ciąży wymagają diagnostyki medycznej, której dla zdrowia Twojego i dziecka nie możesz przeoczyć. Zazwyczaj to się nie zdarza, gdyż z doświadczenia wiemy, że każde odwiedziny u ginekologa to wydarzenie dla przyszłych rodziców. Jednakże, zwróć na to uwagę!

Pierwsza wizyta ginekologiczna powinna mieć miejsce najpóźniej w 7 tygodniu ciąży. Niekoniecznie już wówczas możliwe będzie posłuchanie bicia serca malucha. W trakcie tej wizyty lekarz prowadzący założy kartę ciąży, do której będzie regularnie, na każdej wizycie wpisywał wyniki badań, wagę, ciśnienie oraz wysokość dna macicy. Znajdzie się tam również Twoja grupa krwi oraz wszystkie wyniki badań dodatkowych. W przypadku jakichkolwiek wyjazdów, tych służbowych i prywatnych, miej kartę ciąży przy sobie. Nawet w razie spuchniętych stóp czy złapania kleszcza będzie szybką nawigacją po Twoim ogólnym stanie zdrowia i ciąży dla każdego lekarza.

Badaj się

Mimo, że to ostatni punkt na naszej liście, to najważniejszy i poświęcimy mu najwięcej uwagi. Dlaczego? Diagnostyka prenatalna pozwala ocenić stan zdrowia matki i dziecka. Wczesne wykrycie nieprawidłowości pozwala lekarzom na szybką reakcję i podjęcie działań, które pozwolą Wam szczęśliwie dotrwać do porodu… najlepiej w 40 tc.

WAŻNE! Jeśli ciążę prowadzisz u ginekologa, który jest Twoim stałym lekarzem, posiada on już Twoją historię medyczną i zna Twój ogólny stan zdrowia – to dobrze – będzie Wam łatwiej. Zwłaszcza jeżeli masz do owego lekarza zaufanie. Jeśli jednak wybrałaś nowego ginekologa na czas prowadzenia ciąży, istotne abyś w pełni poinformowała go o swoim stanie zdrowia i ewentualnych chorobach, również tych, które występują wśród Twoich najbliższych członków rodziny. Nie bój się zadawać nurtujących Cię pytań. Im więcej ich zadasz lekarzowi, tym będziesz spokojniejsza.

Badania laboratoryjne

Podczas pierwszej wizyty ginekolog skieruje Cię na obowiązkowe w pierwszym trymestrze badania laboratoryjne, tj.:

• morfologia krwi,
• hCG,
• glukoza na czczo,
• mocz,
• cytologia,
• toksoplazmoza,
• cytomegalia,
• różyczka,
• HIV.

Morfologię krwi powinno się w ciąży wykonywać mniej więcej co miesiąc, w zależności od jej wyników i Twojego stanu klinicznego. Wszelkie odchylenia od normy będą podstawą do skierowania Cię na dalsze badania bądź wprowadzenia odpowiedniej suplementacji. Przykładowo w anemii ginekolog zaleci Ci odpowiednie dawki żelaza oraz dietę wspomagającą jego wchłanianie.

W drugim i trzecim trymestrze ciąży lekarz skieruje Cię na dodatkowe badania. Wśród nich jest grupa badań standardowych, obligatoryjnych w tym okresie. Jednak każda ciąża przebiega w inny sposób i lekarz może sugerować wykonanie dodatkowej diagnostyki, na podstawie obserwacji przebiegu Twojej ciąży.

Test obciążenia glukozą (OGTT) budzi wiele obaw w związku z mitami, które można wyczytać w internecie. Wyjaśniamy! Test polega na pobraniu od Pacjentki krwi, która następnie musi wypić roztwór glukozy bez przyjmowania płynów w międzyczasie. Po godzinie oraz po 2 godzinach ponownie pobiera się próbkę krwi. Na badanie dobrze jest zabrać ze sobą osobę towarzyszącą. Glukozę wykupuje się wcześniej w aptece (w dawce zaleconej przez lekarza prowadzącego), a w niektórych laboratoriach jest bezpośrednio dostępna  dla pacjentek kierowanych na test OGTT. Można dodać do niej sok z cytryny. Reakcje przyszłych mam na taką dawkę „cukru w cukrze” są różne. Od całkowitej obojętności, po nudności nią wywołaną.

Badania prenatalne

To te wyczekane badania USG, na których widzimy ruszającą się fasolkę. Napawamy się paluszkami i figlami maluszka. Poznajemy płeć i wzruszamy się na widok grymasów. To urocze! Natomiast, nie zapomnij, jaki jest cel badań prenatalnych.

Podstawowym celem badań prenatalnych jest kontrola stanu płodu oraz wykrycie ewentualnego ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w jego rozwoju. Z medycznego punktu widzenia, zalety estetyczne tj. obraz 3D lub 4D i możliwość zobaczenia swojego skarbu, nie są najważniejsze.

Oczywiście to ważne i lekarz w miarę możliwości pokaże Ci dziecko. Natomiast nie czuj się rozczarowana, jeżeli się nie uda Ci się obejrzeć dokładnie twarzy malucha. Wiele zależy od ułożenia płodu – o czym szybko się przekonasz, dziecko może na moment się obrazić i ‘wypiąć’ na nasze zaczepki 🙂

Dowiedz się więcej: Badania prenatalne 

Pierwsze badanie prenatalne

Badanie prenatalne w pierwszym trymestrze wykonywane są między 11. a 13. tygodniem ciąży. Dzięki zaawansowanej technologii urządzeń USG pomagają one ocenić ryzyko wystąpienia wad płodu. W pierwszym trymestrze test prenatalny polega na badaniu USG z bardzo dokładnym obrazem oraz porównawczo do obrazu z USG pobiera się krew i wykonuje badania podwójne (PAPP-A i β-hCG).

Więcej informacji: Pierwsze badanie prenatalne 

Drugie badanie prenatalne

Nie wszystkie wady płodu i choroby genetyczne można wykryć w pierwszym trymestrze, dlatego między 18. a 23. tygodniem ciąży powinnaś wybrać się na drugie badania prenatalne.  To badanie jest szczególnie ważne w aspekcie oceny poszczególnych struktur anatomicznych oraz pracy serca dziecka. Ekchokardiografia płodu (echo serca) umożliwia bowiem dokładną ocenę rozwijającego się układu krążenia. Podczas drugiego badania prenatalnego – jeśli ułożenie dziecka na to powoli – lekarz z dużym prawdopodobieństwem oceni także jego płeć.

Dodatkowe, nieinwazyjne badania prenatalne, które można wykonać od drugiego trymestru ciąży to testy typu NIPT.  Polegają one na pobraniu krwi żylnej matki (nie dziecka) w celu jeszcze bardziej precyzyjnej diagnostyki ewentualnych wad płodu dziecka. Na wyniki badań czeka się ok. 2-3 tygodnie. Ich skuteczność oceniania jest na poziomie ok. 99%, jeśli są wykonane we właściwym momencie rozwoju płodu.

Więcej informacji: Drugie badanie prenatalne 

Trzecie badanie prenatalne

Dla wielu mam wykonanie pierwszego i drugiego badania prenatalnego w wystarczającym stopniu uspokaja ich niepokój o wady genetyczne dziecka, dlatego też wielokrotnie rezygnują one z badań prenatalnych w trzecim trymestrze ciąży. Wykonanie trzeciego badania prenatalnego jest jednak niezwykle istotne, by właściwie przygotować się do porodu i ewentualnych powikłań w jego trakcie. Badanie to pozwala określić ułożenie dziecka i pępowiny. Można zobaczyć, czy pępowina nie okręciła się np. wokół szyi dziecka. Lekarz ocenia również ilość płynu owodniowego i stan łożyska.

Więcej informacji: Trzecie badanie prenatalne